Yeni Gelişme
Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı (“Kanun Tasarısı“) 30 Nisan 2018 tarihinde TBMM Başkanlığı’na sunuldu.
Bu mevzuat bültenimizde, Maliye Bakanlığı tarafından takip edilen vergi alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin olarak Kanun Tasarısı ile getirilen başlıca hususlara yer verilecektir. Kanunlaşacak metinle bültenimize konu edilen Kanun Tasarısı arasında bir takım farklılıklar olabileceği hususu göz önüne alınmalıdır.
Kanun Tasarısı Ne Getiriyor?
Yeniden yapılandırmanın kapsamına genel olarak 31.3.2018 öncesi dönemlere ilişkin vergiler ile bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları ve vergi aslına bağlı olmayan diğer vergi cezaları girmektedir.
31.3.2018 tarihinden sonra ödenmesi gereken gelir vergisi taksitleri ile gelir veya kurumlar vergisine mahsuben 2018 yılında ödenmesi gereken geçici vergiler ile 2018 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti Kanun Tasarısı’nın kapsamı dışındadır.
1. Kesinleşmiş alacaklar
Kanun’un yayım tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan
• vergilerin ödenmemiş kısmının tamamının ve gecikme faizi/zammı yerine Kanun’un yayım tarihine kadar Yİ- ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak belirlenecek tutarın Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, vergi cezaların ve bu cezalara bağlı gecikme faizi/zamlarının tamamının,
• bir vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezalarının %50’sinin ve gecikme zammı yerine Kanun’un yayım tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak belirlenecek tutarın Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, vergi cezasının kalan %50’sinin ve bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının
tahsilinden vazgeçilecektir.
2. Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar
a) Kanun’un yayım tarihi itibarıyla ilk derece mahkemeleri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan vergi tarhiyatları
Vergi aslının %50’sinin ve gecikme faizi/zammı yerine vergi aslının %50’si üzerinden Kanun’un yayım tarihine kadar Yİ- ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak belirlenecek tutarın Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, vergi aslının kalan %50’si ve vergi cezalarının tamamının (gecikme zammı/faizi ve aslına bağlı olarak kesilen diğer cezalar ve bunlara ait gecikme zamları dahil) tahsilinden vazgeçilecektir.
Uzlaşma hükümlerinden yararlanılmak üzere başvuruda bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış ancak dava açma süresi geçmemiş olanlar vergiler de bu kapsamdadır.
b) İtiraz/istinaf veya temyiz süreleri geçmemiş ya da itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya bu yola başvurulmuş olan vergi tarhiyatları
Bu hallerde tahsilinden vazgeçilecek tutarlar Kanun’un yayımı tarihinden önce verilen en son kararın tarhiyata ilişkin terkin, tasdik veya ve bozma kararı olmasına göre değişmektedir.
• İlk derece mahkemesi kararının terkine ilişkin olması halinde, ilk tarhiyata esas verginin %20’sinin ve gecikme faizi yerine vergi aslının %20’si üzerinden Kanun’un yayım tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak belirlenecek tutarın Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, vergi aslının kalan %80’inin ve vergi cezalarının tamamının (asla bağlı olmayan cezaları için %10’nun ödenmesi şartıyla kalan %90’ının) tahsilinden vazgeçilecektir.
• İlk derece mahkemesi kararının tasdike ilişkin olması halinde, tasdik edilen vergilerin tamamının, terkin edilen vergilerin %20’sinin ve bu tutarlara ilişkin gecikme faizi yerine Kanun’un yayım tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak belirlenecek tutarın Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, vergi
aslının kalan %80’inin ve vergi cezalarının tamamının (asla bağlı olmayan cezaları için 50%’sinin ödenmesi şartıyla kalan kısmının) tahsilinden vazgeçilecektir.
• Danıştay veya bölge idare mahkemesinin bozma kararı vermesi halinde, vergi aslının %50’sinin ve gecikme faizi yerine vergi aslının %50’si üzerinden Kanun’un yayım tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak belirlenecek tutarın Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, vergi aslının kalan %50’si ve vergi cezalarının tamamının (asla bağlı olmayan cezaları için %25’inin ödenmesi şartıyla kalan %75’inin) tahsilinden vazgeçilecektir.
3. İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan vergiler
Kanun’un yayımlandığı tarihten önce başlanılmış ve Kanun’un yayım tarihi itibariyle tamamlanamamış vergi incelemeleri sonucunda tarh edilecek vergi asıllarının %50’sinin ve gecikme faizi yerine vergi aslının %50’si üzerinden Kanun’un yayım tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak belirlenecek tutarın Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, vergi aslının kalan %50’si ve vergi cezalarının tamamının (asla bağlı olmayan cezalarının
%25’inin ödenmesi şartıyla kalan %75’inin) tahsilinden vazgeçilecektir.
4. Matrah ve vergi artırımı
Kanun Tasarısı ile mükelleflere kurumlar vergisi, gelir vergisi, KDV ve bazı gelir ve kurumlar vergisi stopajları için matrah ve vergi artırımı imkânı getirilmiştir.
a) Kurumsal vergisi matrah artırımı
Kurumlar vergisi mükelleflerinin yıllık kurumlar vergisi matrahlarını Kanun’un yayımı tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar 2013 yılı için %35, 2014 yılı için %30, 2015 yılı için %25 ve 2016 yılı için %20 oranından az olmamak üzere artırmaları halinde, artırımda bulunulan yıllar için yıllık kurumlar vergisi incelemesi ve bu yıllara ilişkin olarak bu vergi türleri için daha sonra başka bir tarhiyat yapılamaz.
Artırılan matrahlar %20 oranında vergilendirilir. Ancak, kurumlar vergisi mükelleflerinin artırımda bulunmak istedikleri yıla ait beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş, bu vergi türlerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemiş ve bu vergi türleri için bu Kanun’da öngörülen kesinleşmiş alacaklar ve kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklara ilişkin hükümlerden yararlanmamış olmaları şartıyla Kanun’a göre artırılan matrahları %15 oranında vergilendirilecektir.
Kurumlar vergisi mükelleflerinin, artırımda bulunmak istedikleri yıl ile ilgili olarak vermiş oldukları beyannamelerinde, zarar beyan edilmiş olması veya indirim ve istisnalar nedeniyle matrah oluşmaması ya da hiç beyanname verilmemiş olması halinde, vergilendiremeye esas alınacak matrahlar ve Kanun’a göre artırılan matrahlar, 2013 yılı için 36.190 TL’den, 2014 yılı için 38.323 TL’den, 2015 yılı için 40.701 TL’den, 2016 yılı için 43.260 TL’den az olamaz.
Kanun Tasarı metni şu haliyle 2017 yılını kurumlar vergisi matrah artırımına dahil etmese de, TBMM nezdinde kanunlaşacak metninde kurumlar vergisi matrah artırımına 2017 yılının da dâhil edileceğini öngörüyoruz.
b) KDV artırımı
KDV mükelleflerinin, her bir vergilendirme dönemine ilişkin olarak verdikleri beyannamelerindeki hesaplanan KDV’nin yıllık toplamı üzerinden 2013 yılı için %3,5, 2014 yılı için %3, 2015 yılı için %2,5, 2016 yılı için %2 ve 2017 yılı için
%1,5 oranından az olmamak üzere belirlenecek KDV’yi vergi artırımı olarak Kanun’un yayım tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar beyan etmeleri halinde, kendileri nezdinde söz konusu vergilendirme dönemleri ile ilgili olarak KDV incelemesi ve tarhiyatı yapılamaz.
5. İşletme kayıtlarının düzeltilmesi
Kanun Tasarısı ile mükelleflere, herhangi bir vergi cezası veya gecikme faizine maruz kalmadan aşağıdaki şekillerde işletme kayıtlarını düzeltme imkânı getirilmiştir.
a) İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşları rayiç bedel ile Kanun’un yayım tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildirmek suretiyle defterlerine kaydedebilirler. Genel orana tabi (%18) emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların üzerinden %10 oranında, indirimli orana tabi diğer emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak KDV hesaplanır ve ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek, beyanname verme süresi içinde ödenir.
b) Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan mallar
Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri, kayıtlarında yer aldığı halde işletmede bulunmayan emtialarını, Kanun’un yayım tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar, aynı neviden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kar oranını dikkate alarak fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirebilirler
c) Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede bulunmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar
Bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31.12.2017 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarda görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve ortaklardan alacakları Kanun’un yayım tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebilirler. Beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında vergiye tabi tutulur.
6. Ödeme şekilleri
Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen mükellefler, Kanun’un yayım tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar vergi dairelerine başvurmalıdır. Mükellefler, Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarları peşin veya taksitler halinde ödeyebilirler.
Mükelleflerin Kanun kapsamında ödenecek tutarların ilk taksitini Kanun’un yayım tarihini izleyen dördüncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami 18 eşit taksitte ödemeleri gerekmektedir.
Taksitle ödenmek istenmesi halinde, mükelleflerin başvuru sırasında 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri gerekir. Hesaplanan tutarlar 6 eşit taksit için 1,045; 9 eşit taksit için 1,083; 12 eşit taksit için 1,105; 18 eşit taksit için 1,15 katsayısı ile çarpılır.
Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde peşin olarak ödenmesi halinde katsayı uygulanmaz ve gecikme faizleri yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanan tutarların %90’ının tahsilinden vazgeçilir.
Sonuç
TBMM’nin 24 Haziran 2018’de gerçekleşecek olan Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekili Genel Seçimi nedeniyle 17 Mayıs 2018 tarihinde kapatılması planlandığından, Kanun Tasarı’nın bu süre zarfı içerisinde kanunlaşmasını bekliyoruz.
