Yeni Gelişme
T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı (“Bakanlık“) tarafından, 16 Kasım 2018 tarihinde dövizle ödeme yasağına ilişkin istisnalarda değişiklik yapılmıştı. Bakanlık, bu değişikliklere ilişkin Sıkça Sorulan Sorulara (SSS) cevaplarını yayımladı.
SSS ne getiriyor?
- Birden farklı sözleşme tipini barındıran karma sözleşmelerde, sözleşme bedelinin ve diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak belirlenebilmesi için karma sözleşmenin içerdiği tüm sözleşme tiplerinin istisnadan faydalanabilmesi gerekecek.
- Hizmet sözleşmesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’ndan farklı olarak, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemlere ilişkin tüm sözleşmeler olarak ifade edildi.
- Yüklenicinin maliyetlerinin herhangi bir kısmının döviz cinsinden olması, eser sözleşmesine ilişkin bedelin döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak belirlenebilmesi için yeterli olacak.
- 13 Eylül 2018 ile 16 Kasım 2018 tarihleri arasında (“Ara Dönem“) yürürlükteki mevzuat kapsamında bazı sözleşmeler dövizle ödeme yasağı kapsamındaydı. Ancak 16 Kasım 2018 tarihinde yapılan değişiklikle bu sözleşmelerin bazıları istisna kapsamına dâhil edilmişti. Bu kapsamda Ara Dönem içinde mevzuat gereği Türk lirasına çevrilen sözleşmeler, 16 Kasım 2018 sonrasında istisnadan faydalanıyor olsa bile, ancak sözleşme taraflarının mutabık kalmaları şartıyla tekrar döviz üzerinden veya dövize endeksli olarak düzenlenebilecek.
- Sermaye piyasası araçlarının döviz cinsinden oluşturulması, ihracı, alım satımı ve yapılan işlemlere ilişkin sözleşmelerin döviz cinsinden kararlaştırılabilmesi imkânının, özel sektörün yurt içinde döviz cinsinden borçlanma aracı ihracına imkân vermeyeceği belirtildi.
- Döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler kapsamında yer alsa dahi, yurt içinde sunulan hizmetlere ilişkin sözleşmeler istisnadan yararlanamayacak.
- Yurt dışında üretilen donanımlara ilişkin hizmet sözleşmelerine tanınan istisna kapsamında donanım, bilgisayarın fiziksel yapısını oluşturan mekanik veya elektronik parçalar olarak tanımlandı. Dolayısıyla, bağımsız olarak işleve sahip çek okuma makinesi, fotokopi makinesi gibi makineler donanım değil münferit birer elektronik cihaz olduğundan bunlara ilişkin hizmet sözleşmeleri bu istisnadan yararlanamayacaktır. Ancak ilgili sözleşmelere ilişkin bedellerin ve diğer ödeme yükümlülüklerinin, bunun dışında başka bir istisnadan yararlanması durumunda ilgili tutarlar döviz üzerinden veya dövize endeksli olarak belirlenebilecek.
- Taşımacılık ve nakliye hizmet sözleşmeleri, Türkiye’de başlayıp yurt dışında sonlanması, yurt dışında başlayıp Türkiye’de sonlanması veya yurt dışında başlayıp yurt dışında sonlanması halinde istisnadan yararlanabilecek.
- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan belgeli konaklama tesislerinin işletilmesi amacıyla yapılan gayrimenkul kira sözleşmeleri için tanınan istisna kapsamına, ilgili konaklama tesislerinin hamam, havuz, spa, kuaför, market gibi ticari alanlarının işletilmesi amacıyla kiralanması (tesis odalarının konaklama amacıyla kiralanması hariç) da girecek.
- Bakanlık tarafından dövizle ödeme yasağı aykırılıklarına ilişkin olarak yaptırım uygulanması için, Bakanlık’a yapılan ihbarların ekinde söz konusu iddiaları destekleyici somut bilgi ve tevsik edici belgelerin yer alması gerektiği ve herhangi bir somut belgeye dayanmayan ihbarlar hakkında Bakanlık tarafından bir işlem tesis edilmeyeceği belirtildi.