Yeni Gelişme
COVID-19 nedeniyle alınan önlemler kapsamında, 17 Nisan 2020 tarihli, 31102 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7244 Sayılı Yeni Koronavirüs (COVID-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) uyarınca, 3 aylık süreyle çalışanların iş sözleşmelerinin işveren tarafından feshi yasaklanmıştır.
Bununla birlikte, işverenlerin çalışanları tek taraflı olarak 3 aylık süreyi geçmemek üzere ücretsiz izne ayırabileceğine ilişkin de düzenleme yapılmıştır. Kanun kapsamında belirtilen çalışanlara aşağıda anlatıldığı üzere nakdi ücret desteği sağlanacaktır. Ayrıca kısa çalışmaya yönelik de başvurularda kolaylık sağlanmıştır. Son olarak, Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu kapsamında bazı süreler 3 ay süre ile uzatılmıştır.
Değişiklik ne getiriyor?
Fesih yasağı
Kanun ile birlikte 17 Nisan 2020 tarihinden başlayarak 17 Temmuz 2020 tarihine kadar 3 aylık süreyle, İş Kanunu’nun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi, İş Kanunu’nun 25. maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecektir.
17 Nisan 2020 tarihinden itibaren üç aylık süreyi geçmemek üzere işveren işçiyi tamamen veya kısmen ücretsiz izne ayırabilir. İşverenin işçiyi ücretsiz izne ayırması, işçiye haklı nedene dayanarak sözleşmeyi fesih hakkı vermeyecektir.
Kanun kapsamında yasak hükümlerine aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için feshin yapıldığı tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası öngörülmüştür.
Cumhurbaşkanı fesih yasağı ve azami ücretsiz izin sürelerini altı aya kadar uzatmaya yetkili kılınmıştır.
Nakdi ücret desteği
Aşağıda sayılan işçilere herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı almamak kaydıyla ve fesih yasağı süresini geçmemek üzere, bu süre içinde ücretsiz izinde bulundukları veya işsiz kaldıkları süre kadar işsizlik fonundan günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilecektir:
- Kanun kapsamında ücretsiz izne ayrılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler ile
- 15 Mart 2020 tarihinden sonra İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 51. Maddesi kapsamında olup iş sözleşmesi feshedilen ve işsizlik ödeneğinden yararlanamayan işçiler.
Yapılan ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmayacaktır.
Ücretsiz izne ayrılarak nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin fiilen çalıştırıldığının tespiti halinde işverene, bu şekilde çalıştırılan her işçi ve çalıştırıldığı her ay için ayrı ayrı olmak üzere fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır ve ödenen nakdi ücret desteği ödeme tarihinden itibaren işleyecek kanuni faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Kısa çalışma başvuruları
Yeni koronavirüs (COVID-19) sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvuruları için, uygunluk tespitinin tamamlanması beklenmeksizin, işverenlerin beyanı doğrultusunda kısa çalışma ödemesi gerçekleştirilecektir. İşverenin hatalı bilgi ve belge vermesi nedeniyle yapılan fazla ve yersiz ödemeler, yasal faizi ile birlikte işverenden tahsil edilecektir.
Kısa çalışma uygulaması başvurularına getirilen bu değişiklikler 29 Şubat 2020 tarihinden itibaren geriye etkili olarak yürürlüğe girmiştir.
Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’ndaki sürelerin uzatılması
Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu kapsamındaki yetki tespitlerinin verilmesi, toplu iş sözleşmelerinin yapılması, toplu iş uyuşmazlıklarının çözümü ile grev ve lokavta ilişkin süreler 3 ay süreyle uzatılmıştır. Cumhurbaşkanı, 3 aylık süreyi bitiminden itibaren 3 aya kadar uzatmaya yetkili kılınmıştır.
Sonuç
COVID-19 nedeniyle alınan önlemler kapsamında, fesih yasağı, ücretsiz izin uygulaması, nakdi ücret desteği, kısa çalışma uygulaması ve bazı sürelerin uzatılması konularında önemli değişiklikler yapılmıştır.
COVID-19 salgını ile ilgili hukuki düzenlemelerle ilgili bilgilere Esin Avukatlık Ortaklığı Coronavirüs Masası‘ndan ulaşabilirsiniz.
