Yeni Gelişmeler
Kambiyo muamelelerine ilişkin banka ve sigorta muameleleri vergisi (“BSMV”) oranı %0,2’den %1’e çıkarıldı.
24 Mayıs 2020 tarih ve 31136 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2568 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile kambiyo muamelelerine uygulanan BSMV oranı %0,2’den %1’e çıkarıldı. Yeni oran 24 Mayıs 2020 tarihinden itibaren gerçekleştirilen kambiyo muamelelerinde geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi.
Bahsi geçen %1 oranında BSMV, kambiyo muamelelerinde döviz satış tutarı üzerinden hesaplanacak olup; aşağıda sayılan işlemlerde söz konusu oran %0 olarak uygulanmaya devam edecek:
- Bankalar ile yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirlerine yaptıkları kambiyo satışları
- Hazine ve Maliye Bakanlığı’na (”Bakanlık”) yapılan kambiyo satışları
- Döviz kredisinin ödenmesine yönelik olarak, döviz kredisi kullanılan ya da kullanımına aracılık eden banka tarafından kredi borçlusuna yapılan kambiyo satışları
- Sanayi sicil belgesini haiz işletmelere yapılan kambiyo satışları
- İhracatçı birliklerine üye olan ihracatçılara yapılan kambiyo satışları
Kaydi altın satış işlemleri “kambiyo işlemi” olarak değerlendirildi.
Gelir İdaresi Başkanlığı (”GİB”) tarafından 21 Mayıs 2020 tarihinde Türkiye Bankalar Birliği’ne gönderilen yazıda, altın alım-satım işlemlerinin kambiyo mevzuatı karşındaki durumu değerlendirildi.
GİB, Bakanlık bünyesindeki Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğü’nün 21 Mayıs 2020 tarihli ve 276064 sayılı yazısındaki değerlendirmesini dikkate alarak bankalar nezdinde yatırım hesapları ve diğer (vadesiz hesap vb.) hesaplar üzerinden fiziki teslimat olmaksızın yapılan altın satış işlemlerinin ”kambiyo işlemi” kapsamında değerlendirildiğine kanaat getirmiştir.
GİB’in bu yazısı kapsamında, kaydi altın satışları da kambiyo muamelesi olarak değerlendirilecek ve Bankalar tarafından 24 Mayıs 2020 tarihinden itibaren fiziki teslimat olmaksızın gerçekleştirilen altın satış işlemlerinde satış tutarı üzerinden %1 oranında BSMV hesaplanacak.
Söz konusu yazı öncesinde GİB’in görüşü, fiziki teslimat olmaksızın gerçekleştirilen altın satış işlemlerinde Bankaların lehe aldıkları tutarlar üzerinden %5 oranında BSMV hesaplanması gerektiği yönündeydi.
Finansman bonoları ve Varlık Kiralama Şirketleri (“VKŞ”) tarafından ihraç edilen bir yıldan kısa vadeli kira sertifikalarından elde edilen gelirler ile bunların elden çıkarılmasından doğan kazançlarda stopaj oranı %10’dan %15’e çıkarıldı.
24 Mayıs 2020 tarihli ve 31136 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2569 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile finansman bonoları ve VKŞ tarafından ihraç edilen bir yıldan kısa vadeli kira sertifikalarından elde edilen gelirler ile bunların elden çıkarılmasından doğan kazançlarda Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 67. maddesi kapsamında uygulanan stopaj oranı %10’dan %15’e çıkarıldı.
%15 stopaj oranı 24 Mayıs 2020 tarihinden itibaren iktisap edilen finansman bonoları ile bir yıldan kısa vadeli kira sertifikalarından elde edilecek kazançlar için geçerli olacak.
Diğer yandan, Sermaye Piyasası Kanunu’na göre kurulan menkul kıymetler yatırım fonları (borsa yatırım fonları ile konut finansmanı fonları ve varlık finansmanı fonları dâhil) ile menkul kıymetler yatırım ortaklıklarının bu kapsamda elde ettikleri kazançlar %0 oranında stopaja konu olmaya devam edecektir.
Sonuç
Kambiyo muamelelerine ilişkin BSMV oranında artış ve GİB’in kaydi altın alım satım işlemlerinin de kambiyo işlemi olduğu yönündeki görüşü birlikte değerlendirildiğinde, bir yandan spekülatif kambiyo işlemlerinin önüne geçilmesinin hedeflendiği, diğer yandan da COVID-19 salgını nedeniyle olumsuz yönde etkilenen bütçe gelirleri için yeni kaynak yaratılmasının amaçlandığı görülmektedir.
Öte yandan, finansman bonoları ve bir yıldan kısa vadeli kira sertifikalarından elde edilen gelirlere ilişkin stopaj oranındaki artışla birlikte yine hem ilave bütçe geliri yaratılması hedeflenmiş, hem de mevduat hesapları üzerinden elde edilen gelirlere bankalar tarafından uygulanan stopaj oranı ile alternatif yatırım aracı olan finansman bonolarından elde edilen gelirlere uygulanan stopaj oranı eşitlenmiştir.
COVID-19 salgını ile ilgili hukuki düzenlemelerle ilgili bilgilere Esin Avukatlık Ortaklığı Coronavirüs Masası‘ndan ulaşabilirsiniz.
