İnternet Kanunu Kapsamında Sosyal Medya Platformları Hakkında Yeni Düzenlemeler

Yeni Gelişmeler

Sosyal medya platformları ile online hizmetlere ilişkin 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’a (“İnternet Kanunu“) getirilen değişiklikler 31 Temmuz 2020 tarihli ve 31202 numaralı Resmi Gazete’de yayımlandı (“Kanun Değişikliği“). Yapılan değişiklikler kapsamında sosyal medya platformları düzenlenerek bu platformlara ilişkin belirli yükümlülükler getirildi. İlgili kanun değişikliklerine buradan ulaşabilirsiniz. Kanun Değişikliği ile İnternet Kanunu’na getirilen yeniliklere ilişkin detaylı bir özeti aşağıda bilgilerinize sunarız.

Ne Değişecek?

Değişiklikler sosyal ad sağlayıcılara ilişkin yenilikler ve diğer değişiklikler olarak ayrılabilir.

I. Sosyal Ağ Sağlayıcılar

Değişiklikler uyarınca, sosyal ağ sağlayıcılarına ilişkin İnternet Kanunu kapsamında yeni düzenlemeler getirildi. Sosyal ağ sağlayıcılar, sosyal etkileşim amacıyla kullanıcılarının internet ortamında metin, görüntü, ses, konum gibi içerikleri oluşturmalarına, görüntülemelerine veya paylaşmalarına imkân sağlayan gerçek ve tüzel kişiler olarak tanımlandı. Sosyal ağ sağlayıcılara getirilen yükümlülükler bakımından temel olarak “Türkiye’den günlük erişim sayılarını” ve yurt içi ya da yurt dışı kaynaklı olup olmamaları esas alındı. Değişiklikler kapsamında, söz konusu günlük erişim sayılarının ne şekilde hesaplanacağına ilişkin hangi kriterlerin esas alınacağına dair herhangi bir yönlendirme bulunmuyor.

– Sosyal Ağ Sağlayıcılarının Yükümlülükleri

Değişiklikler uyarınca aşağıdaki yükümlülükler, Türkiye’den günlük erişim sayısı 1 milyondan fazla olan sosyal ağ sağlayıcılara uygulanacak:

a. Temsilci atama yükümlülüğü: Yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcıların, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), Erişim Sağlayıcıları Birliği (ESB), adli veya idari makamlarca gönderilecek tebligat, bildirim veya taleplerin gereğinin yerine getirilmesi ve kişiler tarafından İnternet Kanunu kapsamında yapılacak başvuruların cevaplandırılması ve İnternet Kanunu kapsamındaki diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesini temin için yetkili en az bir kişiyi Türkiye’de temsilci olarak ataması ve BTK’ya bildirmesi gerekmektedir. Temsilcinin gerçek kişi olması halinde Türk vatandaşı olması zorunludur. Sosyal ağ sağlayıcının, atadığı temsilciye ait iletişim bilgilerine internet sitesinde yer vermesi gerekmektedir.

b. İçerik kaldırma taleplerine 48 saat cevap süresi: Yurt için ve yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının İnternet Kanunu 9. madde (kişilik hakları) ve 9/A maddesi (özel hayatın gizliliği) uyarınca kişilerden gelen içerik kaldırma taleplerine en geç 48 saat içinde olumlu ya da olumsuz cevap vermesi gerekmektedir. Talebe olumsuz cevap verilmesi halinde, bu kararın gerekçesinin sunulması zorunludur. Sosyal ağ sağlayıcılarının bu yükümlülüğünü yerine getirmek üzere yürürlük günü olan 1 Ekim 2020 tarihinden itibaren üç ay içinde gerekli çalışmaları tamamlaması gerekmektedir (son tarih 1 Ocak 2021).

c. 6 aylık raporlar: Yurt içi veya yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının, içerik çıkarma ve/veya erişimin engellenmesi kararlarının uygulanmasına ve kişilerin İnternet Kanunu 9 ve 9/A maddeleri kapsamındaki başvurularına ilişkin istatistiksel ve kategorik bilgileri içeren raporları altı aylık dönemlerle BTK’ya bildirmesi gerekmektedir. Yukarıda (b) bendinde yer alan kişisel taleplere ilişkin raporlar, kişisel verilerden arındırılmak suretiyle sosyal ağ sağlayıcının kendi internet sitesinde yayınlanır. Sosyal ağ sağlayıcının 2021 yılı Haziran ayında ilk raporu BTK’ya bildirmesi ve sitesinde yayınlaması gerekmektedir.

d. Veri lokalizasyonu: Yurtiçi veya yurtdışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılarının, Türkiye’deki kullanıcı verilerini Türkiye’de barındırma yönünde gerekli tedbirleri alması gerekmektedir.

e. İçerik kaldırma / erişim engelleme talepleri için 24 saat aksiyon süresi: Hukuka aykırılığı hakim veya mahkeme kararıyla tespit edilen içeriğin sosyal ağ sağlayıcıya bildirilmesi durumunda, bildirime rağmen 24 saat içinde kararın gereğini yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcı, doğan zararların tazmin edilmesinden sorumlu olacaktır. Bu hukuki sorumluluğun işletilmesi için içerik sağlayıcısının sorumluluğuna gidilmesi veya içerik sağlayıcıya dava açılması şartı aranmaz.
Bu yükümlülük erişim sayısı veya bulunduğu yerden bağımsız olarak tüm sosyal medya sağlayıcılar için geçerlidir.

– Yaptırımlar

Temsilci atama yükümlülüğünün ihlali: Temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağ sağlayıcıya BTK tarafından bildirimde bulunulur. Sosyal ağ sağlayıcının BTK’nın bildirimini takiben 30 gün içinde yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde:

• BTK tarafından 10 milyon TL idari para cezasına hükmedilir
• Sosyal ağ sağlayıcının yukarıda belirtilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, 30 milyon TL idari para cezasına hükmedilir.
• İkinci kez verilen idari para cezasının tebliğinden itibaren 30 gün içinde yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde, BTK tarafından Türkiye’de mukim vergi mükellefi gerçek ve tüzel kişilerin ilgili sosyal ağ sağlayıcısına (i) reklam vermesi (ii) bu kapsamda yeni sözleşme kurması ve (iii) buna ilişkin para transferi yapması yasaklanır.
• Reklam yasağı kararının verildiği tarihten itibaren 3 ay içinde yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde BTK, sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliğinin %50 oranında daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurabilir.
• Başvurunun kabulüne ilişkin hâkim kararının uygulanmasını takiben 30 gün içinde yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde BTK, internet trafiği bant genişliğinin %90 oranına kadar daraltılması için sulh ceza hâkimliğine başvurabilir.

Kişi taleplerine 48 saat içinde cevap verme yükümlülüğüne aykırı hareket edilmesi: BTK tarafından 5 milyon TL idari para cezası verilir.

6 aylık rapor sunma yükümlülüğüne aykırı hareket edilmesi: BTK tarafından 10 milyon TL idari para cezası verilir.

Bunlara ek olarak, günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı sosyal ağ sağlayıcılar hakkında 8 ve 8/A maddeleri kapsamında verilecek idari para cezaları 1 milyon TL olarak; 8. ve 9. maddeler kapsamında verilecek adli para cezaları ise 50.000 gün olarak (1 milyon TL – 5 milyon TL arası) verilecektir. İhlallerin bir yıl içinde tekrarı halinde cezalar bir kart artırılarak uygulanacaktır.

Sosyal ağ sağlayıcılarının yükümlülükleri ve uygulanabilir yaptırımlara ilişkin özet açıklamaları aşağıda görebilirsiniz.

Yürürlük Tarihi

Sosyal ağ sağlayıcının tanımlanması, ilgili yükümlülükler ve bunlara ilişkin yaptırımlarının yer aldığı hükümler 1 Ekim 2020 tarihinde, geri kalan değişiklikler yayım tarihi itibariyle yürürlüğe girecektir.

Sosyal Ağ Sağlayıcıları / Yer Sağlayıcılar / İçerik Sağlayıcılar

Kanun Değişikliği uyarınca, sosyal ağ sağlayıcılarının yükümlülükleri, içerik veya yer sağlayıcısı olmasından doğan sorumluluk ve yükümlülüklerini ortadan kaldırmayacaktır. Diğer bir deyişle, bir şirketin hem sosyal ağ sağlayıcı hem de yer veya içerik sağlayıcı olarak değerlendirilmesi mümkündür.

II. Diğer Değişiklikler

İdari Para Cezalarının Bildirimi

İnternet Kanunu kapsamında BTK tarafından verilen idari para cezalarına ilişkin tebligatlar, muhatabın internet sayfalarındaki iletişim araçları, alan adı, IP adresi ve benzeri kaynaklarla elde edilen bilgiler üzerinden elektronik posta veya diğer iletişim araçları ile bildirilebilecektir. Bu tebligat 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre yapılan tebligat hükmünde olacaktır. Bu kapsamda elektronik yolla yapılan tebligat, yabancı muhatabın elektronik tebligat adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılacaktır.

Yer Sağlayıcılık Bildirimi ve Yükümlülükleri

Kanun Değişikliği kapsamında, yer sağlayıcılık bildiriminde bulunmayan veya İnternet Kanunu kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirmeyen yer sağlayıcıları hakkında uygulanacak idari para cezasının alt limiti 10.000 TL’den 100.000 TL’ye, üst limiti de 100.000 TL’den 1.000.000 TL’ye çıkarıldı.

İçerik ve Yer Sağlayıcılar için Yeni Yükümlülükler: İçerik Çıkarma Kararları ve Kararın 4 Saat İçinde Yerine Getirilmesi

Kanun Değişikliği kapsamında katalog suçları düzenleyen 8. madde ve kişilik hakkı ihlallerini düzenleyen 9. maddede değişiklikler yapıldı. Yapılan değişiklikler ile suç veya ihlal konusu içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda, erişim engellenmesi kararı yerine içeriğin çıkarılması kararının verilmesi imkânı sağlandı. İçeriğin çıkarılması kararları içerik ve yer sağlayıcılar tarafından yerine getirilebileceğinden, bu kararların içerik ve yer sağlayıcılara da bildirilmesi ve bunlar tarafından yerine getirilmesine ilişkin yeni bir yükümlülük getirildi.

Ek olarak, Kanun Değişikliği ile gelen yeni düzenleme uyarınca, içerik ve yer sağlayıcıların da kendilerine iletilen 9. madde kapsamındaki içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararlarının gereğini derhal, en geç 4 saat içinde yerine getirmesi gerektiği açıkça düzenleniyor. Eski düzenlemede ise bu yükümlülük yalnızca erişim sağlayıcılar açısından açıkça mevcuttu.

Trafik Bilgileri: “Port Bilgisi”

Kanun Değişikliği ile port bilgisi, erişim sağlayıcılar ve yer sağlayıcılar tarafından saklanmasına ilişkin yükümlülükler bulunan “trafik bilgileri” tanımının kapsamına eklenmiştir.

Arama Motorları: “İlişkilendirilmeme Kararı”

Kanun Değişikliği kapsamında, internet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talep etmesi halinde, hâkim tarafından başvuranın adının karara konu internet adresi ile ilişkilendirilmemesine karar verilebileceği öngörülmektedir. Kararda, ESB tarafından hangi arama motorlarına bildirim yapılacağının gösterilmesi gerekecektir.

Sonuç

Internet Kanunu’na getirilen değişiklikler kapsamında sosyal ağ sağlayıcıları ve yükümlülükleri düzenlendi ve   içerik ve yer sağlayıcılara yeni yükümlülükler getirildi. Suç veya ihlal konusu içeriğin çıkarılmasının mümkün olduğu durumlarda, adli makamlarca tüm site üzerinde erişim engellenmesi kararı verilmesi yerine ilgili içerik özelinde içeriğin çıkarılması kararının verilmesi imkânı sağlandı.

Kanun Değişiklikleri kapsamında getirilen süre sınırı bulunan yükümlülükler bakımından, tüm sosyal ağ sağlayıcılarının (i) kişilerden gelen içerik kaldırma taleplerine cevap vermek için gerekli çalışmaları yürürlük tarihinden itibaren 3 ay içinde tamamlamaları ve (ii) ilk 6 aylık raporlarını 2021 yılı Haziran ayına kadar BTK’ya sunması ve internet sitesinde yayımlamaları gerekmektedir. Yurt dışı kaynaklı sosyal sağlayıcıların ayrıca yürürlük tarihi olan 1 Ekim 2020 tarihinden itibaren Türkiye’de bir temsilci atamaları ve/veya BTK’dan konuya ilişkin gelebilecek olası bir bildirimi takiben 30 gün içinde bir temsilci belirlemek için gerekli adımları atmaları gerekmektedir.

COVID-19 salgını ile ilgili hukuki düzenlemelerle ilgili bilgilere Esin Avukatlık Ortaklığı Coronavirüs Masası‘ndan ulaşabilirsiniz.