Yeni Gelişme
Rekabet Kurumu, (“Kurum“) Rekabeti Kayda Değer Ölçüde Kısıtlamadığı Kabul Edilen Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Teşebbüs Birliği Karar ve Eylemlerine İlişkin Tebliğ Taslağı’nı (“Tebliğ Taslağı“) resmi internet sitesinde 23.10.2020 tarihinde yayımladı. Tebliğ Taslağı ile kamu kaynaklarının rekabeti kayda değer ölçüde kısıtlamayan rekabet hukuku ihlalleri yerine daha önemli ihlallerin soruşturulması için kullanılmasını amaçlayan de minimis mekanizmasının rekabet hukukuna kazandırılması amaçlanmaktadır. Rekabet Kurumu’na Tebliğ Taslağı’na ilişkin olarak 23.11.2020 tarihine kadar görüş, öneri ve değerlendirme bildirmek mümkündür.
Gelişme Ne Anlama Geliyor?
Tebliğ Taslağı hangi koşullar altında piyasada rekabeti kayda değer ölçüde kısıtlamadığı kabul edilen anlaşma, uyumlu eylem ve teşebbüs birliği karar ve eylemlerinin Rekabet Kurumu tarafından soruşturma konusu yapılmayabileceğini düzenlemektedir. Tebliğ Taslağı’nda belirtilen usul ve esaslar aşağıda sunulmaktadır:
- Açık ve ağır ihlaller Tebliğ Taslağı ile sağlanan de minimis istisnasından faydalanamamaktadır: Tebliğ Taslağı, açık ve ağır ihlallerin de minimis istisnasından faydalanamayacağını belirtmektedir. Bu kapsamda açık ve ağır ihlaller Tebliğ Taslağı’nın 4. maddesinde rakipler arasında fiyat tespiti, bölge veya müşteri paylaşımı ve arz miktarının kısıtlanması olarak anılmaktadır. Bu bakımdan açık ve ağır ihlal tanımının Rekabet Kurumu’nun 2009 yılında yayımladığı Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hakim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmelik’te yapılan “kartel” tanımı ile benzerlikler gösterdiği ancak Tebliğ Taslağı’nın açık ve ağır ihlal kavramını ihalelerde danışıklı davranışları dışarıda bırakması nedeniyle daha dar tanımlandığı anlaşılmaktadır.
- De Minimis mekanizması pazar payı eşiklerine bağlanmıştır: Tebliğ Taslağı, Avrupa Birliği rekabet hukuku mevzuatı ve uygulaması ile paralel olarak rekabeti kayda değer ölçüde kısıtlamayan anlaşmaların:
(i) rakipler arasında yapılması halinde anlaşma taraflarının sahip olduğu toplam pazar payının anlaşmadan etkilenen ilgili pazarların hiçbirinde yüzde onu aşmaması gerektiği,
(ii) rakip olmayan teşebbüsler arasında yapılması halinde ise anlaşma taraflarının her birinin sahip olduğu pazar payının anlaşmadan etkilenen ilgili pazarların hiçbirinde yüzde on beşi aşmaması gerektiği ifade edilmektedir.
Tebliğ Taslağı, ilgili anlaşmanın rakip teşebbüsler ya da rakip olmayan teşebbüsler arasında yapılan bir anlaşma olarak sınıflandırılmasının mümkün olmadığı durumlarda veya ilgili kararın bir teşebbüs birliği kararı olması halinde yine tarafların veya teşebbüs birliği üyelerinin sahip olduğu toplam pazar payının anlaşmadan etkilenen ilgili pazarların hiçbirinde yüzde onu aşmaması gerektiğini belirtmektedir.
Tebliğ Taslağı’nda dikey sınırlamalara ilişkin özel bir düzenleme öngörülmüştür. Buna göre dikey sınırlamaların oluşturduğu paralel ağların ilgili pazarın yüzde ellisinden fazlasını kapsaması halinde de minimis mekanizmasından faydalanabilmek için hem rakip hem de rakip olmayan teşebbüsler arasındaki anlaşmalar ile kararlar bakımından pazar payının yüzde beşin altında olması gerektiği açıklanmaktadır.
Son olarak, Tebliğ Taslağı’nda anlaşma tarafları veya teşebbüs birliği üyelerinin pazar paylarının, anlaşma veya karar döneminde birbirini takip eden iki takvim yılı boyunca yukarıda ifade edilen eşiklerin üzerinde olması halinde dahi söz konusu eşiklerin yüzde iki oranından fazla aşılmaması halinde ilgili anlaşma veya kararın piyasada rekabeti kayda değer ölçüde kısıtlamadığının değerlendirileceği belirtilmiştir.
- Rekabet Kurulu pazar payı eşiklerinin aşılmadığı durumlarda dahi soruşturma başlatabilir veya soruşturma başlatıldıktan sonra eşiklerin aşılmadığının anlaşılması halinde soruşturmaya son verebilir: Tebliğ Taslağı ile Rekabet Kurulu’nun gerekli görmesi halinde yukarıda ifade edilen eşiklerin aşılmadığı durumlarda dahi soruşturma açabileceği ifade edilmektedir. Benzer şekilde, Rekabet Kurulu’nun ilgili teşebbüs veya teşebbüs birliği üyelerinin pazar paylarının tam olarak tespit edilememesi nedeniyle soruşturma açtıktan sonra, teşebbüs veya teşebbüs birliklerinin pazar paylarının yukarıdaki eşikleri aşmadığının soruşturma sürecinde anlaşılması halinde soruşturmaya son verebileceği belirtilmektedir.
- Tebliğ yürürlüğe girdiğinde de minimis istisnası devam eden önaraştırma ve soruşturmalara da uygulanacaktır: Tebliğ Taslağı, ilgili tebliğin yürürlüğe girdiği taktirde, söz konusu henüz bilinmeyen tarih itibariyle devam eden önaraştırma ve soruşturmalar hakkında da de minimis istisnasının uygulanacağını ifade etmektedir. Tebliğ Taslağı’nın yayımlandığı tarihte yürürlüğe gireceği belirtilmektedir.
Sonuç
Rekabet Kurumu, 24.06.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7246 sayılı Kanun ile 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikler ile eklenen de minimis müessesesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar hakkında Tebliğ Taslağı’nı yayımlayarak kamuoyunun görüş, öneri ve değerlendirmelerine sunmuştur. Söz konusu Tebliğ Taslağı Avrupa Birliği’nde geçerli Avrupa Birliği’nin İşleyişine İlişkin Antlaşmanın 101(1) Maddesi uyarınca rekabeti kayda değer ölçüde kısıtlamayan önemsiz anlaşmalara ilişkin Komisyon Bildirimi (De Minimis Bildirimi) ile genel çerçeve ve eşik pazar payı değerleri gibi konularda önemli benzerlikler taşımaktadır. Yukarıda özetlenen düzenlemeye ilişkin olarak 23.11.2020 tarihine kadar Rekabet Kurumu’na yeni yayımlanan Tebliğ Taslağı’na ilişkin görüş bildirmek mümkündür. Söz konusu Tebliğ Taslağı ve nihayetinde yürürlüğe girecek tebliğ ile kamu kaynaklarının rekabet hukuku uygulaması bakımından Kurum nezdinde daha verimli değerlendirileceği öngörülmektedir.
COVID-19 salgını ile ilgili hukuki düzenlemelerle ilgili bilgilere Esin Avukatlık Ortaklığı Coronavirüs Masası‘ndan ulaşabilirsiniz.
