Son Gelişmeler
7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (“Kanun“), 17 Kasım 2020 tarihli 31307 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanun, çalışma yaşamına yönelik yeni teşvik ve destekler getirmektedir.
Kanun Neleri Düzenliyor?
1. İşsizlik ödeneğinden yararlanan kişiler için sigorta primi desteği
İşsizlik ödeneğinden yararlanan kişilerin işten ayrılmalarını takip eden 90 gün içerisinde özel sektör işyerlerinde işe girmeleri ve Kanun’da öngörülen diğer şartları sağlamaları şartıyla, işe başladıkları tarihten önce yararlandıkları en son işsizlik ödeneği süresi için hesaplanacak uzun vadeli sigorta primlerinin tamamı İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacaktır. Bu imkândan aynı işsizlik ödeneği hak sahipliği için sadece bir defa yararlanılacaktır.
2. Genç, kadın ve mesleki yeterlilik belgesi sahibi kişilerin istihdamına yönelik teşvikte süre uzatımı
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu (“İşsizlik Sigortası Kanunu“) uyarınca genç, kadın ve mesleki yeterlilik belgesi sahibi kişilerin istihdamını konu edinen teşvik hayata geçirilmiş olup bu teşvikin uygulama süresi 31 Aralık 2020 tarihinde sona ermekteydi. Kanun ile söz konusu teşvikin 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiştir.
3. İlave istihdam teşvikinde süre uzatımı
İşsizlik Sigortası Kanunu uyarınca, 1 Ocak 2018 ile 31 Aralık 2020 tarihleri arasında özel sektör işverenlerince bir önceki yıl ortalamasına göre ilave istihdam edilen kişiler için 12 ay, bu kişinin kadın, genç veya engelli olması durumunda 18 ay süreyle sigorta primi teşviki sağlanmakta; anılan teşvik süresi 31 Aralık 2020 tarihinde sona ermekteydi. Kanun ile söz konusu teşvikin 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiştir.
4. Kısa çalışma ödeneğinde süre uzatımı
COVID-19 nedeniyle alınan önemler kapsamında, kısa çalışma uygulaması hayata geçirilmiş ve bu uygulamanın Cumhurbaşkanı tarafından 31 Aralık 2020 tarihine dek uzatılabileceği düzenlenmişti. Kanun ile kısa çalışma ödeneğine başvuru tarihinin ve/veya kısa çalışma ödeneği süresinin sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılmasına yönelik olarak Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiştir.
5. Sigorta primi desteğinde süre uzatımı
COVID-19 nedeniyle alınan önlemler kapsamında, pandemi döneminde çalışanlarını kısa çalışmaya geçiren veya ücretsiz izne gönderen işverenlere, üç ay süreyle ve 31 Aralık 2020 tarihini geçmemek üzere sigorta primi desteği sağlanacağı; Cumhurbaşkanı’nın üç aylık süreyi altı aya kadar uzatabileceği düzenlenmişti. Kanun ile 31 Aralık 2020 tarihini 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatabilmesine yönelik olarak Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiştir.
6. İş sözleşmesi 1 Ocak 2019 ile 17 Nisan 2020 arasında sona erenler ile kayıt dışı çalışanlara ilişkin destek
İş sözleşmesi 1 Ocak 2019 ile 17 Nisan 2020 arasında İş Kanunu madde 25/1/II dışında sona erenler ile kayıt dışı çalışan kişilerin en son çalıştıkları işyerlerine 30 gün içerisinde başvurmaları durumunda, çalışanların (i) işverenler tarafından fiilen çalıştırılmaları, (ii) işverenler tarafından işe alınıp ücretsiz izne gönderilmeleri, (iii) başvurularının işverenler tarafından kabul edilmemesi seçeneklerine göre, işverenlere sigorta primi desteği yahut çalışanlara nakdi destek verilecektir. Bu uygulama 1 Aralık 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.
7. 2019 Ocak ile 2020 Nisan tarihleri arasındaki döneme nazaran ilave olarak istihdam edilecek her bir sigortalı için destek
2019 Ocak ile 2020 Nisan tarihleri arasındaki dönemde işverenlerce en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilecek her bir sigortalı için her ay işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumu’na ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle sigorta primi desteği sağlanacaktır. Şayet çalışan işveren tarafından ücretsiz izne gönderilirse, bu durumda çalışana nakdi ücret desteği verilecektir. Bu düzenleme 1 Aralık 2020 tarihinde yürürlüğe girecektir.
8. Fazla ve yersiz ödenen kısa çalışma ödeneklerinin iadesi
COVID-19 sebebiyle işverenlerin yaptıkları kısa çalışma başvuruları kapsamında, 2020 Ekim ayı ve öncesi döneme ait işverenlerin hatalı işlemlerinden kaynaklanan fazla ve yersiz kısa çalışma ödeneklerinden, 17 Kasım 2020 tarihi itibariyle devlet tarafından tahsil edilmemiş olanlar terkin edilecek, ancak devlet tarafından tahsil edilenler iade veya mahsup edilmeyecektir.
Sonuç
COVID-19 salgını, Türkiye’yi ve Türkiye’deki çalışma yaşamına dair uygulamaları esaslı bir şekilde etkilemiştir. Devlet, işverenlere destek olmak ve çalışanları korumak amacıyla bazı uygulamaları yürürlüğe koymaya devam etmektedir. İşverenlerin COVID-19 salgınına ilişkin gelişmeler oldukça konu ile ilgili tüm hukuki değişiklikleri yakından takip etmelerini tavsiye ederiz.
