Son Gelişme
Uzaktan Çalışma Yönetmeliği (“Yönetmelik“) 10 Mart 2021 tarihli ve 31419 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik Neleri Düzenliyor?
1.Sözleşmenin şekli ve içeriği
- Uzaktan çalışmaya ilişkin iş sözleşmeleri yazılı bir şekilde yapılacaktır.
- Sözleşmede; işin tanımı, yapılma şekli, işin süresi ve yeri, ücret ve ücretin ödenmesine ilişkin hususlar, işveren tarafından sağlanan iş araçları, ekipman ve bunların korunmasına ilişkin yükümlülükler, işverenin işçiyle iletişim kurması ile genel ve özel çalışma şartlarına ilişkin hükümler yer alacaktır.
2.Çalışma ortamının düzenlenmesi
- Gerekli olması halinde, uzaktan çalışmanın yapılacağı mekân ile ilgili düzenlemeler iş yapılmaya başlamadan önce tamamlanacaktır. Bu düzenlemelerden kaynaklanan maliyetlerin karşılanma usulü, uzaktan çalışan ile işveren tarafından birlikte belirlenecektir.
3.Malzeme ve iş araçlarının temini, kullanımı ve üretim maliyetlerinin karşılanması
- Uzaktan çalışanın mal ve hizmet üretimi için gerekli malzeme ve iş araçlarının iş sözleşmesinde aksi kararlaştırılmamışsa işveren tarafından sağlanacaktır. Bu malzeme ve iş araçlarının kullanım esasları ile bakım ve onarım koşulları açık ve anlaşılır bir şekilde uzaktan çalışana bildirilecektir.
- İş araçlarının işveren tarafından sağlanması halinde, bunların işçiye teslim edildiği tarihteki bedellerini belirten iş araçları listesi, işveren tarafından yazılı olarak işçiye teslim edilecektir. İşçiye teslim edilen belgenin işçi tarafından imzalı bir nüshası ise işveren tarafından işçi özlük dosyasında saklanacaktır. İş araçlarının listesi, iş sözleşmesi içerisinde veya sözleşme tarihinde iş sözleşmesine ek olarak düzenlenirse, ayrıca yazılı belge düzenlenmesi şartı aranmayacaktır.
- İşin yerine getirilmesinden kaynaklanan mal veya hizmet üretimiyle doğrudan ilgili zorunlu giderlerin tespit edilmesine ve karşılanmasına ilişkin hususlar iş sözleşmesinde belirtilecektir.
4.Çalışma sürelerinin belirlenmesi ve işçinin işveren ile olan iletişimi
- Uzaktan çalışmanın yapılacağı zaman aralığı ve süresi iş sözleşmesinde belirtilecektir.
- Mevzuatta öngörülen sınırlamalar çerçevesinde taraflar, çalışma saatlerinde değişiklik yapabilecek ve fazla çalışma, işverenin yazılı talebi üzerine işçinin kabulü ile mevzuat hükümlerine uygun olarak yapılabilecektir.
- İşçi ve işveren arasındaki iletişim yönetimi ve zaman aralığı işçi ile işveren tarafından belirlenecektir.
5.Verilerin Korunması
- İşveren; uzaktan çalışanı, işyerine ve yaptığı işe dair verilerin korunması ve paylaşımına ilişkin işletme kuralları ve ilgili mevzuat hakkında bilgilendirecek ve bu verilerin korunmasına yönelik gerekli tedbirleri alacaktır.
- İşveren, korunması gereken verinin tanım ve kapsamını sözleşmede belirleyecektir.
- İşçi, verilerin korunması amacıyla işveren tarafından belirlenen işletme kurallarına uymakla zorunlu olacaktır.
6.İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin tedbirlerin alınması
- İşveren, uzaktan çalışanın yaptığı işin niteliğini dikkate alarak iş sağlığı ve güvenliği önlemleri hususunda çalışanı bilgilendirmek, gerekli eğitimi vermek, sağlık gözetimini sağlamak ve sağladığı ekipmanla ilgili gerekli iş güvenliği tedbirlerini almakla yükümlü olacaktır.
7.Uzaktan çalışmanın yapılamayacağı işler
- Tehlikeli kimyasal madde ve radyoaktif maddelerle çalışma, bu maddelerin işlenmesi veya söz konusu maddelerin atıkları ile çalışma, biyolojik etkenlere maruz kalma riski bulunan işlerde uzaktan çalışma yapılamayacaktır.
- Kamu kurum ve kuruluşlarınca ilgili mevzuatına göre hizmet alımı suretiyle gördürülen işler ile millî güvenlik açısından stratejik önemi haiz birim, proje, tesis veya hizmetlerden hangilerinde uzaktan çalışma yapılamayacağı birim, proje, tesis veya hizmetten sorumlu olan veya hizmeti alan kamu kurum ve kuruluşunca belirlenecektir.
8.Uzaktan Çalışmaya Geçiş
- İş ilişkisi doğrudan uzaktan çalışma sözleşmesi ile kurulabileceği gibi, işçi ve işverenin anlaşması halinde işçinin iş sözleşmesi uzaktan çalışma sözleşmesine dönüştürülebilecektir.
- İşçi, yazılı olarak uzaktan çalışma talebinde bulunabilecektir. İşçinin talebi, işyerinde belirtilen usul doğrultusunda işveren tarafından değerlendirilecektir. Talep değerlendirilirken, işin ve işçinin niteliği gereği uzaktan çalışmaya uygunluğu ile işverence belirlenecek diğer kıstaslar kullanılacaktır. Talebe ilişkin değerlendirme sonucu 30 gün içerisinde işçiye bildirilecektir. Uzaktan çalışmaya geçen işçi, tekrar işyerinde çalışma talebinde bulunabilecektir. İşveren, söz konusu talebi öncelikli olarak değerlendirecektir.
- Ayrıca, uzaktan çalışmanın zorlayıcı nedenlerle işyerinin tamamında veya bir bölümünde uygulanacak olması halinde, uzaktan çalışmaya geçiş için işçinin talebi veya onayı aranmayacaktır.
Sonuç
COVID-19 salgını ile birlikte Türkiye’de uzaktan çalışma uygulamaları oldukça yaygınlaşmıştır. Bu Yönetmelik ile birlikte, uzaktan çalışma esasları konusunda bazı soru işaretlerinin giderilmesi amaçlanmaktadır.