Yeni Gelişme
Rekabet Kurumu (“Kurum“), Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hâkim Durumun Kötüye Kullanılmasına Yönelik Soruşturmalarda Sunulacak Uzlaşma Usulüne İlişkin Yönetmelik Taslağı’nı (“Yönetmelik Taslağı“) resmi internet sitesinde 18.03.2021 tarihinde yayımladı. Yönetmelik Taslağı, 24.06.2020 tarihinde yürürlüğe giren 7246 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun’da (“4054 Sayılı Kanun“) Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen uzlaşma müessesesini tesis etmeyi, soruşturma sürecinin hızlı ve kesin bir şekilde sonlandırmayı ve zaman ve kaynak maliyetlerinden tasarruf etmeyi amaçlamaktadır. Yönetmelik Taslağı’na ilişkin olarak Rekabet Kurumu’na 19.04.2021 tarihine kadar görüş, öneri ve değerlendirme bildirmek mümkündür.
Gelişme Ne Anlama Geliyor?
Yönetmelik Taslağı, Kurum’un Türk rekabet hukuku rejiminin mehaz Avrupa Birliği mevzuatına uyumlaştırılmasına yönelik çabalarından biri olarak nitelendirilebilecektir. Yönetmelik Taslağı, teşebbüslerin veya teşebbüs birliklerinin rekabeti kısıtlayıcı anlaşmaları ve hâkim durumun kötüye kullanılmasını yasaklayan 4054 sayılı Kanun’un 4. ve 6. maddeleri kapsamındaki davranışlarına ilişkin olarak haklarında başlatılan soruşturmalarda uygulanabilecek uzlaşma sürecine ilişkin usul ve esasları düzenlemektedir. Yönetmelik Taslağı’nda belirtilen usul ve esaslar aşağıda sunulmaktadır:
- Uzlaşma müessesesi her tür rekabete aykırı davranış açısından uygulanabilir: 7246 sayılı Kanun ile 4054 sayılı Kanun’da yapılan değişiklikler ile getirilen ve sonrasında yakın zamanda yürürlüğe giren tebliğler ile düzenlenen de minimis istisnasından ve taahhüt mekanizmasından farklı olarak, uzlaşma müessesesi, açık ve ağır ihlaller de dâhil olmak üzere 4054 sayılı Kanun’un 4. ve 6. maddeleri kapsamına giren her türlü ihlal bakımından uygulanabilir.
- Uzlaşma için süre kısıtlaması: 4054 sayılı Kanun’un 43. maddesi ile aynı doğrultuda, Yönetmelik Taslağı kapsamında Rekabet Kurulu’nun (“Kurul“), soruşturma raporunun tebliğine kadar ihlalin varlığını ve kapsamını kabul eden soruşturma tarafları ile uzlaşabileceği belirtilmektedir.
- Uzlaşma sürecinin başlatılmasına ilişkin süreç: Uzlaşma süreci, soruşturma taraflarının yazılı talebi üzerine veya Kurul tarafından re’sen başlatılabilir. Soruşturma taraflarının uzlaşma talebi halinde Kurul, ilgili talebi kabul veya reddedebileceği gibi varsa diğer soruşturma taraflarının da uzlaşma görüşmelerine davet edilmesine karar verebilir. Kurul’un uzlaşma sürecini re’sen başlattığı hallerde, soruşturma tarafları uzlaşma görüşmelerine başlamak isteyip istemediklerini Kurul tarafından belirtilen süre içerisinde bildirecek ve bu süreden sonra yapılan bildirimler değerlendirmeye alınmayacaktır.
Sürecin başlatılmasına ilişkin olarak, Kurul, soruşturma sürecinin hızlı bitirilmesinden doğacak usuli faydaları ve ihlalin varlığına ilişkin görüş farklılıklarını dikkate alacaktır. Ayrıca Kurul, (i) soruşturma taraflarının sayısı, (ii) soruşturma taraflarının önemli bir kısmının uzlaşmaya başvurup başvurmadığı, (iii) ihlalin kapsamı ile delillerin niteliği, (iv) soruşturma taraflarıyla ihlalin varlığına ve kapsamına ilişkin ortak bir kanaate ulaşmanın mümkün olup olmadığı gibi hususları da göz önünde bulundurabilir.
- Kurum ile uzlaşma görüşmeleri: Yönetmelik Taslağı, soruşturma tarafı teşebbüslerin uzlaşma taleplerinin kabul edilmesi veya Kurul’un davetini süresinde kabul etmelerini takiben, uzlaşma görüşmelerinin en kısa sürede başlayacağına işaret etmektedir. Yönetmelik Taslağı’nın 6 maddesinin 2. fıkrası uyarınca, bir tarafın uzlaşma görüşmelerine başlamış olması, herhangi bir ihlal iddiasını kabul ettiği anlamına gelmeyecek ve taraflar uzlaşma metninin sunulmasına kadar uzlaşma sürecinden çekilebilecektir. Yönetmelik Taslağı’nın 6. maddesinin 5. fıkrası çerçevesinde ise, uzlaşma görüşmeleri sırasında, tarafların (i) haklarında ileri sürülen iddiaların içeriği, (ii) isnat edilen ihlalin niteliği, kapsamı ve süresi, (iii) haklarındaki ihlal isnadına dayanak teşkil eden başlıca deliller, (iv) uygulanabilecek indirim oranları ve (v) verilebilecek idari para cezası aralığı hakkında bilgi edinmesinin sağlanacağı belirtilmektedir.
- Uzlaşma ara kararı: Uzlaşma görüşmelerinin tamamlanmasını takiben Kurul, sürece ilişkin olarak uzlaşma metninin temelini oluşturan ara kararını verir. Bu ara karar, (i) ihlalin niteliği, kapsamı ve süresi, (ii) Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylem ve Kararlar ile Hâkim Durumun Kötüye Kullanılması Halinde Verilecek Para Cezalarına İlişkin Yönetmeliği (“Ceza Yönetmeliği“) kapsamında hesaplanan asgari ve azami idari para cezası oranı, (iii) uzlaşma usulü sonucunda uygulanacak indirim oranı, (iv) varsa, Kartellerin Ortaya Çıkarılması Amacıyla Aktif İşbirliği Yapılmasına Dair Yönetmeliği (“Aktif İşbirliği Yönetmeliği“) kapsamında uygulanacak asgari ve azami indirim oranı, (v) uzlaşma metninin Kurum’a gönderilmesi için verilecek olan süre gibi bilgileri içerecektir. Tarafların, bu ara karar ile mutabık olmaları halinde, Kurul tarafından tanınacak ve 15 günü aşmayacak kesin süre içerisinde uzlaşma metnini Kurum’a sunmaları gerekmektedir. Aksi takdirde, Kurul, ara karar ile bağlı olmayacaktır.
- Uzlaşma metni: Tarafların uzlaşma ara kararındaki hususları kabul etmeleri durumunda, (i) ihlalin varlığını, kapsamını, süresini, sonuçlarını ve ihlalden doğan sorumluluğunu, (ii) Kurul’un uzlaşma tarafına ihlal nedeniyle verebileceği azami para cezası oranı ve miktarını, (iii) iddialar konusunda yeterli derecede bilgilendirildiğini ve kendi görüşlerini ve açıklamalarını aktarmak için yeterli imkânın tanındığını ve (iv) idari para cezasının ve uzlaşma metninde yer alan hususların dava konusu yapılamayacağını kabul ettiklerini belirten açık beyanlarına uzlaşma metni kapsamında Kurul’a sunmaları gerekmektedir. Uzlaşma metninin usulüne uygun şekilde Kurum’a sunulmasının ardından ise, uzlaşma metni geri çekilemeyecektir.
- Uzlaşma kararı: Uzlaşma metninin Kurum kayıtlarına girmesinden itibaren 15 gün içerisinde Kurul, ilgili taraf bakımından ihlal tespitinin ve idari para cezasının yer aldığı bir nihai karar ile soruşturmayı sonlandıracaktır.
- Uzlaşmak ya da Uzlaşmamak?: Taahhüt sürecine benzer olarak uzlaşma süreci de teşebbüsler yönünden maliyet ve zaman tasarrufu itibariyle stratejik bir karar olarak değerIendirilmektedir. Bir teşebbüsün, uzlaşmaya ilişkin bir karar alırken aşağıda yer alan potansiyel avantaj ve dezavantajları da dikkate alması gerekecektir:
- Ceza İndirimi: Yönetmelik Taslağı, idari para cezasında %25’e kadar bir indirim yapılabileceğini öngörmektedir.
- Çifte Kazanç Fırsatı – Pişmanlık ve Uzlaşma: Uzlaşma süreci, bir tarafın pişmanlık başvurusundan elde edeceği faydaları olumsuz etkilememektedir. Yönetmelik Taslağı’nın 7. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, soruşturma tarafları hem uzlaşma hem de pişmanlık başvurusuna dayalı indirim oranlarından faydalanabilecektir. Bir başka deyişle, böyle bir durumda, Aktif İşbirliği Yönetmeliği’nde belirlenen indirim oranı ile uzlaşma için belirlenen indirim oranı toplanarak birlikte uygulanacaktır.
- İdari Yargı Denetimi Sınırlaması: 4054 Sayılı Kanun’un 43. maddesinde de belirtildiği üzere, Yönetmelik Taslağı çerçevesinde, uzlaşan taraflar, uygulanan idari para cezasına ve uzlaşma metninin içeriğine karşı dava açamayacaktır.
- Gizlilik Yükümlülüğü: Yönetmelik Taslağı’nın 12. maddesi uyarınca, uzlaşan taraflar uzlaşma görüşmelerinin içeriğini ve bu görüşmeler kapsamında eriştikleri bilgi ve belgeleri, nihai karara kadar gizli tutmakla yükümlüdür. Kurul’un, gizlilik yükümlülüğünün ihlal edildiğini tespit etmesi durumunda, Kurul, yeni bir soruşturma açabilecek ve söz konusu ihlali, idari para cezasının belirlenmesinde ağırlaştırıcı unsur olarak kabul edebilecektir.
- Yönetmelik Taslağı’nın Devam Eden Soruşturmalara Uygulanması: Yönetmelik Taslağı, ilgili yönetmelik yürürlüğe girdiği takdirde, yönetmelik hükümlerinin yürürlüğe gireceği tarih itibariyle devam eden, ancak soruşturma raporu henüz tebliğ edilmemiş soruşturmalar hakkında da uygulanacağını belirtmektedir.
Sonuç
Yönetmelik Taslağı, AB rekabet hukuku rejiminde yıllardır uygulama alanı bulan uzlaşma müessesini Türk rekabet hukuku rejimine entegre edebilmek adına önemli bir adım niteliğindedir. Yönetmelik Taslağı kamuoyunun görüş, öneri ve değerlendirmelerine sunulmuştur. Görüşler, 19 Nisan 2021 tarihine kadar Kurul’a bildirilebilecektir. Yönetmelik Taslağı ve nihayetinde yürürlüğe girecek yönetmeliğin, idari para cezalarında yapılacak indirimler ve soruşturma süreçlerinde ortaya çıkan zaman ve kullanılan kaynaklardan tasarruf edilmesi açısından, hem soruşturma tarafları hem de Kurum nezdinde önemli faydalar getireceği beklenmektedir.
COVID-19 salgını ile ilgili hukuki düzenlemelerle ilgili bilgilere Esin Avukatlık Ortaklığı Coronavirüs Masası‘ndan ulaşabilirsiniz.
