Yeni Gelişme
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca (“Bakanlık“) hazırlanan Fikir ve Sanat Eserlerinin Tespit Edildiği Materyallerin Dolum, Çoğaltım ve Satışını Yapan veya Yayan İşletmelerin Sertifikalandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik“) 6 Temmuz 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Yeni sertifikalandırılan yerlerin geçiş sürecini kolaylaştırmak amacıyla Yönetmelik’in 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülmüştür.
Yönetmelik ile fikri mülkiyet haklarının korunması ve etkin bir şekilde takibinin sağlanması amacıyla sertifika yükümlülüğüne tabi olan yerler yeniden düzenlenmiş ve sertifika başvuru süreci kolaylaştırılmıştır.
Yönetmelik Neler Getiriyor?
Yönetmelik kapsamında sertifika yükümlülüğüne tâbi olan yerler yeniden düzenlenmiştir. Bu bağlamda, a) dolum tesisleri, matbaalar ve fikir ve sanat eserlerinin çoğaltıldığı diğer yerler; b) boş taşıyıcı materyallerin üretimini yapan yerler; c) yayınevleri; ç) film ve fonogram yapımcıları; d) ticari sanat galerileri, güzel sanat eserlerinin perakende satışını yapan yerler ile güzel sanat eserlerinin müzayede, mezat yahut açık artırma ile satışının yapıldığı yerler; e) fikir ve sanat eseri içeren nüsha ve materyallerin; satış, dağıtım veya ithalatını yapan ya da bunları kiraya veren yerler ücreti mukabili sertifika almak ile yükümlü tutulmuştur. Sinema filmlerinin gösterim ve iletimini yapan salonlar ve benzeri yerler, zaten halihazırda 5224 sayılı Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılması ile Desteklenmesi Hakkında Kanun kapsamında kayıt altında bulunduğundan bu yerler bakımından sertifika yükümlülüğü kaldırılmıştır.
Yönetmelik uyarınca, film ve fonogram yapımcılarının sertifikalandırma işlemleri Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nce, dolum tesislerinin sertifikalandırma işlemleri ise İstanbul Telif Hakları ve Sinema Müdürlüğü’nce yapılacaktır. Diğer tüm sertifikalandırma işlemleri il kültür ve turizm müdürlüklerince gerçekleştirilecektir. İlgili sertifika başvuruları Bakanlık tarafından kurulan Elektronik Başvuru Sistemi üzerinden gerekli bilgileri beyan etmek ve fikir ve sanat eserleri üzerindeki haklara riayet edileceğini taahhüt edilerek yapılacaktır. Bazı belgelerin (ticaret/esnaf odası faaliyet belgesi, dernek tüzüğü, işyeri açma ruhsatı, sertifika ücretine dair banka dekontunun aslı gibi) sunulması zorunluluğu ise kaldırılmıştır.
Yönetmelik kapsamında sertifika yükümlülüğüne tabi olan yerler, denetimler esnasında sertifikalarını ibraz etmekle yükümlü tutulmaktadır. Ayrıca matbaalar, yayınevleri, dolum tesisleri ve benzeri yerler, üretimini ve çoğaltımını yaptıkları süreli olmayan yayınlar ile taşıyıcı materyaller üzerinde sertifika numarasını bulundurmakla; dolum tesisleri kaynak kimlik kodunu (SID kodu) da taşıyıcı materyaller üzerinde bulundurmakla yükümlü tutulmuştur.
Yönetmelik hükümleri çerçevesinde sertifika almış yerler; fuar, festival veya kültürel nitelikteki diğer etkinliklerin düzenlendiği alanlarda kitap veya fikir ve sanat eserlerini içeren taşıyıcı materyallerin satışına ilişkin stand açmaları halinde söz konusu etkinliği düzenleyen firma veya kuruluştan alacakları “Geçici Satış Sertifikası” belgesini etkinliğin düzenleneceği ilin kültür ve turizm müdürlüğüne ibraz etmek suretiyle etkinlik süresince satış yapabilecektir.
Film ve fonogram yapımcılarının sertifika yükümlüsü haline getirilmesiyle birlikte bu kişilere verilen yapımcı belgelerinin yerini sertifika almıştır. Yönetmelik ile geçici ve sürekli olarak alınmış olan yapımcı belgelerinin geçerlilik sürelerinin bitiminde yenilenmeyecekleri ve bu belgelerin süresinin bitiminde, yapımcı belgelerinin yerini almak üzere sertifika almak zorunda oldukları belirtilmiştir. Bu bağlamda, Yönetmelik ile paralel olacak şekilde Fikir ve Sanat Eserlerinin Kayıt ve Tescili Hakkında Yönetmelik’te de değişiklikler yapılmıştır.
Sonuç
Yönetmelik, fikir ve sanat eserlerinin tespit edildiği materyallerin dolum, çoğaltım ve satışını yapan veya yayan işletmeler açısından önem taşımaktadır. Yönetmelik ile fikir ve sanat eserlerinin tespit edildiği materyallerin dolum, çoğaltım ve satışını yapan veya yayan işletmelerin alması zorunlu kılınan sertifikanın temel usul ve esasları belirlenmiş, sertifika yükümlülüğüne tabi olan yerler yeniden düzenlenmiş ve sertifika başvuru süreci kolaylaştırılmıştır.
