Yeni Gelişmeler
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (”BDDK”), şubesiz bankacılık ve servis bankacılığı esaslarını belirleyecek olan Dijital Bankaların Faaliyet Esasları ile Servis Modeli Bankacılığı Hakkında Yönetmelik Taslağı’nı (”Taslak Yönetmelik”) yayımladı.
Taslak Yönetmelik ne getiriyor?
Taslak Yönetmelik, fiziksel bir şube olmaksızın sadece dijital kanallar üzerinden hizmet verecek bankaların faaliyette bulunmalarına imkan tanıyacak şubesiz bankaların faaliyet esaslarını, şartlarını ve servis modeli bankacılığı esaslarını belirliyor.
Dijital Bankacılık
Kuruluş Şartları
- Dijital bankaların asgari kuruluş sermayesi bir milyar Türk Lirası olacak.
- Dijital bankalar, ana merkez ile ana merkeze bağlı hizmet birimleri dışında teşkilatlanmaya gidemeyecek ve fiziki şube açamayacak. Bununla birlikte bu bankalar, müşteri şikayetleri için en az bir fiziki ofis açmakla yükümlü olacak.
- Diğer bankalar için geçerli olan kuruluş ve faaliyet izni şartları, dijital bankalar için de geçerli olacak.
Müşteri Portföyü, Faaliyet Kısıtlamaları ve BDDK Gözetimi
- Yalnızca finansal tüketiciler ve KOBİ’ler dijital banka müşterisi olabilecek.
- Dijital bankaların, herhangi bir finansal tüketici müşterisine kullandırabileceği teminatsız nakdi kredilerin toplamı, ilgili müşterinin aylık ortalama net gelirinin dört katını aşamayacak. Müşterinin aylık ortalama net gelirinin tespit edilememesi halinde, bu tür müşteriler için kullandırılabilecek teminatsız nakdi kredilerin toplamı en fazla on bin Türk Lirası olacak.
- Dijital bankaların, finansman ürünlerinde diğer bankalara göre aşırı düşük fiyatlar veya mevduat ürünlerine aşırı yüksek faiz oranları uygulamak gibi agresif fiyat politikaları belirlediği ve kendi risk yönetim kapasiteleri ve finansal piyasaların istikrarını tehlikeye attığı tespit edilirse BDDK önlem almakla yükümlü olacak.
Hizmet Sürekliliği Taahhüdü
- Dijital bankaların internet bankacılığı ve mobil bankacılık dağıtım kanalları için taahhüt edilen süreklilik yüzdesi %99.8’den daha düşük olamayacak ve dijital bankalar taahhüt edilen süreklilik yüzdesi değerlerini internet sitelerinin ana sayfasında görünecek şekilde ilan etmekle yükümlü olacaklar.
Servis Modeli Bankacılığı
- Taslak Yönetmelik ile servis modeli bankacılığı “arayüz geliştiricilerin servis bankalarının sistemleriyle doğrudan API’lar ve açık bankacılık servisleri aracılığıyla bağlantı kurarak müşterileri adına servis bankası üzerinden bankacılık işlemlerinin gerçekleştirilmesini sağladığı ve böylelikle arayüz geliştiricilerin servis bankalarının sahip olduğu bankacılık altyapısını kullanarak piyasaya yeni ürün ve hizmetler sunabildiği ve servis bankalarından alınan bu hizmetler karşılığında arayüz geliştiriciler tarafından servis bankalarına taraflar arasında anlaşılan bir ücretin ödendiği bankacılık hizmet modeli” olarak tanımlanıyor.
- Arayüz geliştiren söz konusu finansal teknoloji şirketleri hiçbir surette faaliyetlerinde banka, ödeme kuruluşu, elektronik para kuruluşu gibi adları ya da banka/ödeme hizmeti sağlayıcısı gibi faaliyet gösterdiklerini ya da banka/ödeme hizmeti sağlayıcısı gibi mevduat, katılım fonu ya da fon topladıkları izlenimini uyandıracak söz ve deyimleri kullanamayacak.
- Servis bankaları, hizmet verdikleri tüm arayüz geliştiricilerin listesi ve hangi bankacılık hizmetlerini kullandırdıklarını internet sitesi üzerinden yayınlayacak ve arayüz geliştiriciler ile imzaladıkları her hizmet sözleşmesinin bir örneğini BDDK’ya iletecek.
- Arayüz geliştiriciye müşteri talebi doğrultusunda aktarılan sır niteliğindeki bilgiler ancak depolanmanın arayüz geliştirici ile müşteri arasındaki sözleşmenin kurulması veya ifası ile doğrudan ilgili ve gerekli olduğu; arayüz geliştiricisinin hukuki yükümlülüğünü yerine getirebilmesi için zorunlu olduğu, veya arayüz geliştirici için hakkın tesisi, kullanılması veya korunması için zorunlu olduğu hallerde arayüz tarafından ya da arayüz geliştirici adına arayüz geliştiricinin hizmet aldığı taraflarca depolanabilecektir.
Mevcut Banka, Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları ve Diğer Mali Kurumların Durumu
- Halihazırda faaliyet izni bulunan bankaların faaliyetlerini dijitale taşımak için ayrıca bir başvuru sürecine girmelerine gerek olmayacak. Ancak, söz konusu bankalar faaliyetlerini kısmen ya da tamamen dijital bankacılığa taşımak istemeleri halinde mevcut şubelerini BDDK’nın uygun göreceği bir plan dahilinde kapatabilecek.
- Ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşları ile finansman şirketleri ile tasarruf finansman şirketleri de şartları sağlaması halinde doğrudan faaliyet izni başvurusunda bulunabilecek.
Sonuç
Taslak Yönetmelik ile uzun süredir merakla beklenen ve ülkemizde yeni nesil bankacılık olarak da yükselecek olan şubesiz bankacılığın genel hatlarının belirlenmesi ve bankaların, finansal teknoloji kuruluşlarına sağlayacakları altyapı ile bu şirketlerin finansal ürün ve hizmetler sunabilmesine olanak sağlayan servis bankacılığı modelinin hayata geçirilmesi amaçlanıyor.
Taslak Yönetmelik’in, 1 Ocak 2022 tarihinde yürürlüğe girmesiyle birlikte bankacılık faaliyetlerinde yeni bir dönem başlayacak.
