Tarım ve Orman Bakanlığı, Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği uyarınca tescil istemiyle yapılacak olan başvurulara ilişkin oldukça kapsamlı değişiklikler yapmıştır. Bu değişikliklerin kapsadığı başlıca yenilikler arasında, başvuru sürecinin elektronik ortama taşınması yönünde yapılan güncellemeler ile özellikle başvuru sürecinde ibraz edilmesi gereken belgelerin kapsam ve niteliklerine ilişkin detaylandırmalar gösterilebilir.
Yeni Gelişme
Tarım ve Orman Bakanlığı‘nca (“Bakanlık“) hazırlanan Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Yönetmelik“) 25 Eylül 2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik, başvuru ve tescil süreçlerinde başvuru sahibi tarafından izlenmesi gereken prosedürün detaylarına, ibraz edilmesi gereken belgelerin niteliğine ve gerek başvuru sahibi gerekse Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Müdürlüğü (“TTSM”) tarafından iletilmesi gereken bazı bilgi ve belgelerin iletim kanalının elektronik ortama taşınmasına ilişkin birtakım güncellemeler getirmektedir. Yönetmelik ile getirilen en önemli yenilik ise Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği kapsamında yapılacak olan başvurular açısından elektronik ortamda başvuru yapma imkanının getirilmiş olmasıdır.
Yönetmelik Neler Getiriyor?
Yönetmelik ile yapılan değişiklikler başlıca şu şekildedir:
- Yönetmelik’te “Bakanlık” tanımı “Tarım ve Orman Bakanlığı” olarak; Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği‘nin hükümlerini yürütme görev ve yetkisinin sahibi, “Tarım ve Orman Bakanı” olarak güncellenmiştir
- Bitki çeşitlerinin kayıt altına alınması için başvuruların başvuru sahibi tarafından TTSM’ne yapılacağı, başvuru dosyasının dijital kopyasının başvuruya ekleneceği ve üretim izni talep ediliyorsa buna ilişkin istemin başvuru dilekçesinde belirtileceği düzenlenmiştir. Resmi yazışmaların ve bildirimlerin tebliğ edileceği adres ile Kayıtlı Elektronik Posta Adresi (“KEP“) başvuru sahibi tarafından başvuru esnasında TTSM’ye bildirilecektir. Ayrıca Yönetmelik, başvuru dosyasının başvuru dilekçesi ve formu, çeşide ait teknik bilgiler ve belgeler ile ücret dekontundan oluşacağı yönünde bir güncelleme getirerek bu dosyanın kapsamını yeniden belirlemiştir.
- Çeşidin üretim izni talebini içeren başvuru dosyasının dijital kopyasının, elektronik ortamda toplantı tarihlerinden en az bir hafta önce tescil veya Standart Tohumluk Kaydı (“STK“) komitesi üyelerine toplantı davet yazısı ile birlikte TTSM tarafından gönderileceği düzenlenmiştir.
- TTSM tarafından hazırlanan tescil raporlarının her yıl mart ve nisan aylarında Tarla Birlikleri Tescil Komitesi’ne katılacak üyelerinin bulunduğu kuruluşlara toplantı davet yazısı ile birlikte dijital olarak elektronik ortamda gönderileceğine ilişkin düzenleme yapılmıştır.
- Üretim izni almak için yapılacak olan başvurunun, kayıt başvuru dilekçesinde belirtilen üretim izni talebi ile Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği‘nin 5. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen belgelerin dijital kopyasıyla yapılacağı, çeşide ait belgelerin asıllarının ve dijital kopyalarının da tescil dosyasında bulunacağı belirtilmiştir.
- TTSM tarafından hazırlanan raporların, her yıl mart ve nisan aylarında STK komitesine katılacak üyelerin bulunduğu kuruluşlara dijital olarak elektronik ortamda toplantı davet yazısı ile birlikte gönderileceği belirtilmiştir.
- Sebze türlerinde üretim izni almak için yapılacak olan başvurunun, kayıt başvuru dilekçesinde belirtilen üretim izni talebi ve Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği’nin 5. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen üç ana bölümdeki belgelerin dijital kopyası ile yapılacağı; çeşide ait belgelerin asıllarının ve dijital kopyalarının STK dosyasında bulunmasının gerektiği yönünde düzenleme yapılmıştır.
- Meyve ve asma türlerinde tescil başvurusu öncesinde, kurulu denemenin tescil denemesi olarak kabul edilip edilemeyeceğinin belirlenmesi amacıyla, başvuru sahibi tarafınan TTSM’ye bir dilekçe ve ekinde deneme yeri krokisi, dikim planı ve teknik soru anketinin dijital kopyası ile denemenin kontrol edilmesi amacıyla başvuru yapılacağı öngörülmüştür. Aynı dilekçede, resmi yazışma ve bildirimlerin tebliğ edileceği adresin ve KEP adresinin bildirileceği düzenlenmiştir. Denemeyi kontrol etmek ve rapor hazırlamak üzere TTSM tarafından bir konu uzmanının görevlendirileceği, eğer görev sonrasında hazırlanan rapor olumlu ise çeşit sahibinin denemeyi TTSM ile işbirliği içinde yürüteceği öngörülmüştür.
- TTSM tarafından hazırlanan tescil raporlarının her yıl mart ve nisan aylarında Meyve ve Asma Tescil Komitesine katılacak üyelerin bulunduğu kuruluşlara dijital olarak elektronik ortamda toplantı davet yazısı ile birlikte gönderileceği belirtilmiştir
- Meyve ve asma türlerinde üretim izni almak için yapılacak olan başvurunun, kayıt başvuru dilekçesinde belirtilen üretim izni talebi ve Bitki Yönetmeliği’nin 5. maddesinin birinci fıkrasında belirtilen belgelerin dijital kopyası ile yapılacağı; çeşide ait belgelerin asıllarının ve dijital kopyalarının tescil dosyasında bulunması gerektiği düzenlenmiştir
- Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği‘nin 44. maddesinde yer alan “dosyasının orijinali ve dört kopyası” ibaresi “dosyası” olacak şekilde güncellenmiş ve ilgili madde,
“Bitki ıslahına ve/veya çeşit geliştirilmesine ilişkin araştırmalar üzerinde çalıştığını beyan eden özel sektör kuruluşlarından, özel sektör tarımsal araştırma kuruluşu olmak isteyenler, faaliyet yürütmek istediği bitki grubunun belirtildiği başvuru dilekçesi ve aşağıda belirtilen şartların belgelendirildiği başvuru dosyasıyla Genel Müdürlüğe başvururlar.”
şeklindeki yeni halini almıştır.
- Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği‘nin 46. maddesinde yer alan “asıl dosya” ibaresi “başvuru dosyası” olacak şekilde güncellenmiş ve ilgili madde,
“Özel sektör tarımsal araştırma kuruluşuna ait başvuru dosyası ve belgeler Genel Müdürlük arşiv ve kütüğünde muhafaza edilir.”
şeklindeki yeni halini almıştır.
- Yönetmelik ile Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği‘ne bir ek madde eklenmiştir. “Başvuru Alma” başlıklı ilgili maddede,
- Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği kapsamında yapılacak olan başvuruların ıslak ya da elektronik imza ile imzalanarak doldurulan bilgi ve belgelerden oluşan eklerle birlikte fiziki olarak ya da elektronik ortamda yapılabileceği öngörülmüştür.
- Bakanlık tarafından elektronik başvuru sistemine geçilmesi halinde sistem üzerinden alınan başvuru belgelerinin asılları ile eşdeğer kabul edileceği belirtilmiş olup başvuru sonrasında tespit edilen eksiklikler ile elektronik ortamdan temin edilemeyen bilgi ve belgelerin, yurt dışı kuruluşlardan alınması gereken belgeler ile gerekli görülmesi halinde başvuru belgelerinin asıllarının veya yetkili otoritelerce onaylanmış suretlerinin ıslak imzalılarının başvuruda bulunan kuruluştan ya da başvuru sahibinden isteneceği belirtilmiştir.
- Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği kapsamında yapılacak bildirimler ile davet yazılarının Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS) veya KEP adresi üzerinden gönderileceği belirtilmiştir.
- Yönetmelik ile Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği‘ne bir geçici madde eklenmiş olup ilgili madde uyarınca bu geçici maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılmış olan başvurular, başvuru tarihinde yürürlükte olan mevzuata göre sonuçlandırılacaktır.
Sonuç
Yönetmelik ile Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği uyarınca başvuru sahibi tarafından izlenmesi gereken başvuru ve tescil süreçlerine ilişkin güncellemeler getirilmiş, bazı bilgi ve belgelerin isimleri ile nitelikleri güncellenmiş, özellikle birtakım bilgi ve belgelerin dijital ortamda elektronik yolla iletilmesine yönelik kayıtlar eklenmiştir. Yönetmelik ile getirilen en göze çarpan yenilik ise, Bitki Çeşitlerinin Kayıt Altına Alınması Yönetmeliği kapsamında elektronik yolla başvuruda bulunma imkanının da tanınmış olmasıdır.
