16 Kasım 2021 tarihinde Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi (“Kanun Teklifi“) TBMM Başkanlığı’nın dikkatine sunulmuştur. Toplam 38 maddeden oluşan Kanun Teklifi, aralarında 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun (“FSEK“) da yer aldığı pek çok kanunda kayda değer değişiklikler yapılmasını öngörmekteydi. Kanun Teklifi, 21 Aralık 2021 tarihinde TBMM’de kabul edilerek yasalaşmış ve 25 Aralık 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Kanun Teklifi’ne ilişkin kaleme aldığımız hukuk bültenimize buradan ulaşabilirsiniz.
Yeni gelişme
16 Kasım 2021 tarihinde TBMM Başkanlığı’na sunulan Kanun Teklifi, FSEK’in “2. Koruyucu programları etkisiz kılmaya yönelik hazırlık hareketleri” başlıklı 72. maddesini tamamen değiştirecek bir düzenleme öngörmekteydi. Kanun Teklifi’nin 1. maddesinde yer verilen bu düzenleme ile FSEK’in 72. maddesinin kapsamına tüm eser, icra, fonogram, yapım ve yayınların dahil edilmesi ve buna paralel olarak ilgili maddede öngörülen cezai sorumluluğun kapsamının da genişletilmesi söz konusuydu. 21 Aralık 2021 tarihinde kabul edilen Kanun Teklifi, 25 Aralık 2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Böylelikle, Kanun Teklifi kapsamında FSEK’in 72. maddesinde yapılması öngörülen köklü değişiklikler, 7346 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un (“7346 Sayılı Kanun“) 1. maddesi uyarınca yürürlüğe girmiştir.
7346 Sayılı Kanun’un 1. maddesi FSEK’in 72. maddesine ne gibi köklü değişiklikler getirmektedir?
- FSEK’in 72. maddesinin “2. Koruyucu programları etkisiz kılmaya yönelik hazırlık hareketleri” şeklinde düzenlenen madde başlığı, 7346 Sayılı Kanun’da “2. Teknolojik önlemleri etkisiz kılma” olarak revize edilmiş ve değiştirilen içerikle uyumlu olarak daha kapsamlı bir madde başlığı kullanılmıştır.
- Daha önceden yalnızca bilgisayar programlarına ilişkin olarak koruma sağlayan ve koruyucu programları etkisiz kılmaya yönelik hazırlık hareketlerini yaptırıma bağlayan FSEK’in 72. maddesi, 7346 Sayılı Kanun’un 1. maddesi uyarınca tüm eser, icra, fonogram, yapım ve yayınları kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmiştir.
- FSEK’in 72. maddesi uyarınca “bir bilgisayar programının hukuka aykırı olarak çoğaltılmasının önüne geçmek amacıyla oluşturulmuş ilave programları etkisiz kılmaya yönelik” birtakım fiilleri icra edenler cezalandırılırken 7346 Sayılı Kanun’un 1. maddesi uyarınca,
“FSEK’te yer alan hakların korunması amacıyla eser, icra, fonogram, yapım ve yayınların kullanımının kontrolünü sağlamak üzere erişim kontrolü veya şifreleme gibi koruma yöntemi ya da çoğaltım kontrol mekanizması uygulamalarıyla sağlanan etkili teknolojik önlemleri etkisiz kılmaya yönelik”
birtakım fiilleri icra edenlerin cezalandırılması öngörülmüştür.
- 7346 Sayılı Kanun ile koruyucu programları etkisiz kılmaya yönelik program veya teknik donanımları üreten, satışa arz eden, satan veya kişisel kullanım amacı dışında elinde bulunduran kişinin cezai sorumluluğunu düzenleyen ilgili maddenin; teknolojik önlemleri etkisiz kılmaya yönelik ürün ve araçları imal eden veya ithal eden, dağıtan satan, kiraya veren veya ticari amaçla elinde bulunduranlar ile ürün ve araçların reklam, pazarlama, tasarım veya uygulama hizmetlerini sunanları kapsayacak şekilde genişletilmesi sağlanmıştır.
- 7346 Sayılı Kanun ile işbu fiilleri icra eden failler için öngörülen cezaya ilişkin bir yenilik getirilmemiş olup FSEK’in 72. maddesinde hâlihazırda mevcut olan “altı aydan iki yıla kadar hapis cezası” yaptırımı muhafaza edilmiştir.
- 7346 Sayılı Kanun’un yürürlük maddesi uyarınca, FSEK’in 72. maddesinde önemli değişiklikler öngören 1. madde 7346 Sayılı Kanun’un Resmi Gazete’de yayımlandığı 25 Aralık 2021 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Sonuç
7346 Sayılı Kanun’un 1. maddesi, FSEK’in 72. maddesinde öngörülen fiillerin kapsamını genişleterek cezai sorumluluğun sınırlarını yeniden çizmeyi amaçlamaktadır. Önceden bilgisayar programlarına ilişkin olarak koruma sağlayan ve koruyucu programları etkisiz kılmaya yönelik hazırlık hareketlerini yaptırıma bağlayan bu düzenlemeye tüm eser, icra, fonogram, yapım ve yayınların dahil edilmesi sağlanmıştır. Böylelikle cezai sorumluluğun ve buna paralel olarak korumanın da kapsamı genişletilmiştir.
