Bu bültenimizi podcast olarak da dinleyebilirsiniz!
Yeni Gelişme
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2021/8941 Esas ve 2022/656 Karar sayılı kararı (“Karar“) 18 Mart 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlandı. Karar, tüketicinin ayıplı mala ilişkin seçimlik haklarına yönelik önemli saptamalar içeriyor.
Karar’a buradan ulaşabilirsiniz.
Karar Ne Anlama Geliyor?
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un (“Kanun“) 11. maddesinde ayıplı mal tesliminde tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiş olup, buna göre, malın ayıplı olduğunun anlaşılması durumunda tüketici; a) satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, b) satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinden indirim isteme, c) aşırı bir masraf gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, d) imkân varsa, satılanın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesini isteme şeklindeki dört seçimlik haktan birini kullanabilir. Yargıtay, Karar ile ayıplı mala ilişkin seçimlik hakların hangi kişilere karşı kullanılabileceğine açıklık getirmiştir.
Karar’a konu olayda, bir üretici firmanın (davacı) bayisinden ürün satın alan tüketici (davalı), bedel iadesi talebiyle tüketici hakem heyetine başvuruda bulunmuştur. Başvurunun kabul edilmesi üzerine üretici, ürünün kendi firması tarafından işletilmeyen üçüncü taraf bayiden alındığı ve söz konusu seçimlik hakkın kendisine karşı kullanılamayacağı iddiasıyla hakem heyeti kararının iptalini talep etmiştir. İlgili ilk derece mahkemesince tüketicinin ürünü üretici firmanın alt şubesinden (bayi) aldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Adalet Bakanlığı söz konusu olayda davalı tüketicinin satın aldığı ürünün ayıplı olduğu iddiasıyla sözleşmeden dönme seçimlik hakkını yalnızca satıcı bayiye karşı ileri sürebileceği, üretici firmaya ise yöneltemeyeceği gerekçeleriyle mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek, kararın kanun yararına bozulmasını talep etmiştir.
Yargıtay yapmış olduğu değerlendirme neticesinde;
- Kanun’un ilgili maddeleri uyarınca tüketiciye tanınan dört seçimlik hakkın satıcı tarafından yerine getirilmesi gerektiği, ancak ücretsiz onarım veya malın ayıpsız benzeri ile değiştirilmesi haklarının üretici ve ithalatçıya karşı da kullanılabileceği; ve dolayısıyla
- tüketicinin sözleşmeden dönme ve ayıp oranında indirim isteme haklarını yalnızca satıcıya karşı kullanabileceği
gerekçelerine dayanarak, ilk derece mahkemesinin kararının kanun yararına bozulmasına karar vermiştir.
Sonuç
Karar ile tüketicilerin sözleşmeden dönerek bedel iadesini talep etme ve ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme haklarını üretici ve ithalatçıya karşı kullanamayacağı bir kez daha ortaya konmuştur. Satış sözleşmesi satıcı ile tüketici arasında akdedilmekte ve tüketici ürün bedelini satıcıya ödemektedir. Bu nedenle, kısmi veya tam bedel iadesiyle ilgili taleplerin yalnızca satış sözleşmesinin tarafı olan satıcıya yöneltilmesi gerekmektedir.
