7417 Sayılı Kanun ile vergi mevzuatını ilgilendiren önemli değişiklikler yapıldı. Bu değişiklikler, yeni varlık barışı öngörülmesi, nakdi sermaye artışı faiz indirimine süre sınırı getirilmesi, bazı fiillere uygulanacak özel usulsüzlük cezalarının artırılması, gerçek faydalanıcı bildirimine dair usul ve esasların belirlenmesi için Hazine ve Maliye Bakanlığı’na yetki verilmesi, bazı finansal kurumların kurumlar vergisi oran değişikliğinin yürürlük tarihinin netleştirilmesi gibi düzenlemeleri kapsıyor.
Yeni Gelişmeler
05.07.2022 tarih ve 31887 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7417 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“7417 Sayılı Kanun“) ile önemli vergi değişiklikleri yapıldı. Yeni varlık barışına dair detayları ayrıca ele aldığımız bültenimize buradan ulaşabilirsiniz. Bu bültenimizde ise nakdi sermaye artışı faiz indirimine ilişkin süre sınırlaması ile diğer önemli düzenlemelere yer verilmiştir.
7417 Sayılı Kanun’un Yaptığı Değişiklikler Neler?
i. Nakdi Sermaye Artışı Faiz İndirimine Süre Sınırı Getirildi
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10/1-(ı) maddesi uyarınca sermaye şirketlerinin nakdi sermaye artırımları ile yeni kurulan şirketlerin sermayelerinin nakit olarak ödenmiş kısmı üzerinden Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından açıklanan ilgili yıla ilişkin “ticari kredilere uygulanan ağırlıklı yıllık ortalama faiz oranı” dikkate alınarak ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın %50’si (yurt dışından getirilen nakitle karşılanan kısmı için %75’i) kurumlar vergisi matrahından indirim konusu yapılabiliyor.
Hükmün ihdas edildiği 2015 yılından bu yana söz konusu indirim hakkından yararlanmaya ilişkin herhangi bir süre sınırlaması bulunmuyordu.
Ancak 7417 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklik uyarınca nakdi sermaye artışı faiz indirimi, sermaye artırımına ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana esas sözleşmenin tescil edildiği hesap dönemi ve bu dönemi izleyen dört hesap dönemi ile sınırlandırıldı.
Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 15. madde ile 7417 Sayılı Kanun’un yayım tarihi öncesinde yapılan nakdi sermaye artırımları ile bu tarih öncesinde ilk defa kurulan sermaye şirketleri için ilgili kurumlar vergisi indiriminden 2022 hesap dönemi dahil olmak üzere beş hesap döneminde yararlanılması öngörüldü.
ii. Özel Usulsüzlük Cezaları Artırıldı
Vergi Usul Kanunu’nun 353. maddesinde düzenlenen;
Fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzlarının verilmemesi ve alınmaması, düzenlenen bu belgelerde gerçek meblağdan farklı meblağlara yer verilmesi, bu belgelerin elektronik belge olarak düzenlenmesi gerekirken kağıt olarak düzenlenmesi halinde öngörülen özel usulsüzlük cezası tutarları 2022 yılı için geçerli olan tutarlar baz alındığında aşağıdaki şekilde artırıldı:
- Her bir belge için uygulanacak asgari özel usulsüzlük cezası tutarı 500 TL’den 1.000 TL’ye çıkarıldı,
- Bir takvim yılında her bir belge türüne ilişkin kesilecek özel usulsüzlük cezalarına yönelik üst sınır 250.000 TL’den 500.000 TL’ye çıkarıldı.
Perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihazlara verilen fiş, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi vb. belgelerin düzenlenmemesi, kullanılmaması, bulundurulmaması gibi durumlar halinde öngörülen özel usulsüzlük cezaları ise yine 2022 yılı için geçerli olan tutarlar baz alındığında aşağıdaki şekilde artırıldı:
- Her bir belge için uygulanacak özel usulsüzlük cezası tutarı 500 TL’den 1.000 TL’ye çıkarıldı,
- Uygulanabilecek özel usulsüzlük cezalarının üst sınırı ise (i) her bir tespit için 25.000 TL’den 50.000 TL’ye, (ii) bir takvim yılı için 250.000 TL’den 500.000 TL’ye çıkarıldı.
Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257. maddesinde düzenlenen, elektronik ortamda ticari faaliyette bulunan gerçek ya da tüzel kişi hizmet sağlayıcılara ve/veya başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek ve tüzel kişi aracı hizmet sağlayıcılara; ticari faaliyetlerine ilişkin bildirim verme yükümlülüklerine uyulmaması halinde uygulanan özel usulsüzlük cezaları,
- Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı (2022 yılı için 3.400 TL) ve ikinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler (2022 yılı için 1.700 TL) bakımından beş kat,
- Diğer gerçek veya tüzel kişiler (2022 yılı için 880 TL) bakımından ise iki kat olarak uygulanacak.
Ayrıca gerçek faydalanıcı bildirimi yükümlülüğüne uyulmamasına ilişkin olarak birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabına uygulanan (2022 yılı için 3.400 TL olan) özel usulsüzlük cezası üç kat olarak uygulanacak.
Özel usulsüzlük cezalarına ilişkin yapılan bu değişiklikler 01.08.2022 itibariyle yürürlüğe girecek.
iii. Gerçek Faydalanıcı Bilgisinin Temin Edilmesine Yönelik Olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı’na Yetki Verildi
13.07.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 529 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile kurumlar vergisi mükellefleri ile diğer bazı kişilere gerçek faydalanıcı bildirimini verme zorunluluğu getirilmişti. 7417 Sayılı Kanun ile Vergi Usul Kanunu’nda yapılan değişiklikle Hazine ve Maliye Bakanlığı’na, gerçek faydalanıcının kapsamını belirleme, bu kapsama girenlerin bildirilmesi zorunluluğunu getirme, bildirimin içerik, format, standart, verilme süresi ve yöntemini belirleme, bunlarda değişiklik yapma, bildirim verme yükümlülüğünü sektör, mükellef grupları ve mükellefiyet durumları itibarıyla belirleme, bu kapsamdaki bilgi ve bildirimlerin elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesi yükümlülüğü getirme ve uygulamaya ilişkin diğer usul ve esasları belirleme yetkisi verildi.
iv. Bazı Finansal Kurumlara Uygulanacak Kurumlar Vergisi Oran Değişikliğinin Yürürlük Tarihi Netleştirildi
15.04.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7394 Sayılı Kanun ile 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketlerinin kurum kazancına uygulanan kurumlar vergisi oranı %25 olarak belirlenmişti. Ancak 7394 Sayılı Kanun’da söz konusu değişikliğin “2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanmak üzere” yürürlüğe gireceği belirtilmiş ve bu ibare, değişikliğin 2023 yılını takip eden yıllar için geçerli olup olmadığına dair tereddütlere yol açmıştı.
7417 Sayılı Kanun ile kurumlar vergisi oranına ilişkin değişikliğin yalnızca 2023 yılı değil, takip eden yıllar için de uygulanacağı düzenlendi ve konuya ilişkin tereddütler giderildi.
Sonuç
Yeni varlık barışı öngörülmesi ve nakit sermaye artışı faiz indirimine süre sınırı getirilmesine ilave olarak, 7417 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler bir yandan mevcut düzenlemelere ilişkin çeşitli tereddütleri ortadan kaldırırken bir yandan da özel usulsüzlük cezalarını artırarak mükelleflerin vergiye uyumunu artırmayı hedefliyor. Mevzuat değişikliklerine uyum kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıklamalarını içeren tebliğ düzenlemelerinin takip edilmesinde yarar görüyoruz.
