Yeni gelişme
Anayasa Mahkemesi’nin (“AYM“) 2020/11279 numaralı bireysel başvuru kararı (“Karar“), 29 Ağustos 2023 tarihli ve 32294 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. AYM, çalışanların iş sözleşmelerinin sendikal haklarını korumak amacıyla yaptıkları iş yavaşlatma eylemi sebebiyle feshedilmesinin, sendikal hakların ihlali niteliğinde olduğuna karar vermiştir.
Karar ne diyor?
Başvurucular, ilk derece mahkemesinin işe iade kararını esastan kaldıran istinaf mahkemesi kararına karşı, sendikal haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle AYM’ye bireysel başvuruda bulunmuşlardır.
Karara göre:
- Başvurucular, işverenin işyerindeki sendikal örgütlenmeyi engellemeye çalıştığını ve çalışanlara gözdağı vermek için sendikalı bir çalışanı uzak bir ilçede görevlendirdiğini, bu sebeple sendikanın iş yavaşlatma eylemi başlattığını, eylemlerin üç gün sürdüğünü ve işverenin buna karşılık çalışanların iş sözleşmelerini feshettiğini belirtmiştir.
- İlk derece mahkemesi başvurucuların iş sözleşmelerinin feshedilmesinin sendikal nedenlerle olduğuna hükmetmiştir.
- İlk derece mahkemesinin işe iade kararını esastan kaldıran istinaf mahkemesi, çalışanların sendikal hak arayışında ölçülülük ilkesine aykırı şekilde hareket ettiğini, işverenin iş sözleşmelerini feshetmesinde geçerli bir sebebinin bulunduğunu belirtmiştir.
- AYM, eylemlerin sendikanın işyerindeki gücünün kırılmasının önlenmesi amacıyla yapıldığını, üç gün süren eylemlerin maddi anlamda telafi edilebilecek nitelikte olduğunu, bu sebeple eylemlerin hak arama amacının ötesine gitmediğini, işverenin bu duruma katlanması gerektiğini tespit etmiştir.
- Buna ek olarak AYM, sendikal haklarını kullanan çalışanların iş sözleşmelerinin feshedilmesini, feshin son çare olması prensibine aykırı bulmuş, fesih tehdidinin temel hak ve özgürlüklerin kullanılmasında engel olabileceğinin altını çizmiştir.
Sonuç
Anayasa Mahkemesinin bu kararının etkileri, sendikal hakların korunması kapsamında işverenlerce takip edilmeli ve dikkate alınmalıdır.