Yeni Gelişmeler
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (“TCMB“) tarafından hazırlanan ve Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik’e (“Yönetmelik“) ilişkin önemli değişiklikler içeren Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik Yönetmeliği“) 7 Ekim 2023 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Değişiklik Yönetmeliği’ndeki dijital cüzdan düzenlemelerine ilişkin 10 Ekim 2023 tarihli hukuk bültenimize buradan ulaşabilirsiniz.
Değişiklik Yönetmeliği Neler Getiriyor?
1.Ödeme hizmetleri ile ödeme ve elektronik para kuruluşlarına ilişkin düzenlemeler
Ödeme emri başlatma hizmeti olarak sayılmayacak haller
Fon transferlerinde; fonun bulunduğu hesap ile transfer yapılacak hesabın aynı ödeme hizmeti sağlayıcısında bulunması hali ödeme emri başlatma hizmeti olarak değerlendirilmeyecek. Ödeme işleminin, ödeme emri başlatma hizmeti olarak değerlendirilmesi için ödeme işlemini başlatan tarafın kendi hesabının bulunduğu ödeme hizmeti sağlayıcısının dışında bir ödeme hizmeti sağlayıcısını da kullanıyor olması gerekiyor.
Sadece hizmeti sunan ödeme hizmeti sağlayıcısında bulunan ödeme hesabına ve bu ödeme hizmeti sağlayıcısı tarafından çıkarılan ödeme aracına fon yüklemek amacıyla başka bir ödeme hizmeti sağlayıcısı tarafından ihraç edilmiş bir ödeme aracının saklanması yoluyla gerçekleşen ödeme işlemleri de ödeme emri başlatma hizmeti olarak kabul edilmeyecek.
Ek faaliyetler
Ödeme kuruluşları aşağıdaki işlemleri de gerçekleştirebilecek:
a. Tüzel kişilere ilişkin olarak katma değerli hizmetler, gerçek kişilere ilişkin nitelikli hizmetler: Nitelikli hizmetler ödeme hizmeti kapsamına girmeyen ancak bireysel bütçe yönetimi, fatura yönetimi, hesap doğrulama, ödemelere ilişkin hatırlatmalar gibi gerçek kişilerin mali durum ve finansal farkındalığını destekleyerek sunulan ödeme hizmetlerini kolaylaştıran, güvenli kılan veya etkinliğini artıran hizmetler olarak tanımlanıyor.
b. Arayüz sağlayıcı olarak sunulacak hizmetler.
c. Faaliyetleri ilgili mevzuat çerçevesinde yetkili bir otorite tarafından düzenlenen ve denetlenen finansal kuruluşların hizmetlerine ulaşması için müşteriye sunulan pazarlama ve ilgili finansal kuruluşun sistemlerine yönlendirme gibi kuruluşun ödeme hizmetlerinin kullanımını arttırabilecek nitelikteki yan hizmetler.
d. İşlenmiş kıymetli maden ve kıymetli taş alım satımı ile ilgili faaliyetlere aracılık edilmesi kapsamında hizmetler.
Değişiklik Yönetmeliği ödeme kuruluşları için getirilen bu ek faaliyetlerin gerçekleştirilmesini elektronik para kuruluşları için de mümkün kılıyor.
2.Kart tabanlı ödeme araçları ile ilgili düzenlemeler
Ödeme aracı ihraç eden ödeme hizmeti sağlayıcısının birden fazla kartlı sistem kuruluşu ile uyumlu şekilde ödeme aracı ihraç ettiği ve müşteri tarafından ödeme aracının belirli bir kartlı sistem kuruluşuna tanımlı şekilde ihraç edilmesi talep edilmesi halinde, ödeme hizmeti sağlayıcısı ödeme aracını müşterinin talebi ile uyumlu şekilde ihraç edecek ve müşterinin seçtiği kartlı sistem kuruluşu ile ödeme aracının ihracı sürecini müşteri açısından zorlaştıracak şekilde kartı sistem kuruluşuna göre farklı uygulamalarda bulunamayacak.
Kart tabanlı ödeme aracı kabulü gerçekleştiren ödeme hizmeti sağlayıcısı, kabul faaliyetlerinde kullandığı cihaz, donanım ve yazılımların kartlı sistem kuruluşu faaliyeti yürütmeye yetkili olan sistemik öneme sahip ödeme sistemi işleticileri tarafından kurulan kartlı sistemlere uyumlu olmasını ve bu altyapılara uyumlu olarak ihraç edilmiş ödeme araçlarının hizmet sunduğu işyerlerinde kullanılabilmesini sağlamakla yükümlü olacak.
İşyerleri de bu kapsamda ödeme hizmeti sağlayıcısı tarafından yürütülecek çalışmalara gerekli desteği vermekle yükümlü olacak. TCMB, bu konuda makul bir gerekçe sunmaksızın çaba göstermeyen işyerinden sunduğu ödeme altyapısı hizmetlerini durdurmasını isteyebilecek. Ödeme hizmeti sağlayıcılarının bu yükümlülükleri 31 Mart 2024 tarihinde başlayacak.
3.Faaliyet iznine ilişkin düzenlemeler
Eksik başvuru belgelerinin tamamlanmasında süreler belirlendi.
Faaliyet izni başvuru aşamasında bilgi ve belgelerdeki eksikliklerin üç ay içerisinde, faaliyet iznini genişletme başvurusu kapsamındaki eksik belgelerin ise altı ay içerisinde tamamlaması gerekiyor. Aksi halde başvuru yapılmamış sayılacak ve süreçler yeniden başlayacak.
Süreler TCMB tarafından kuruluşa yapılacak bildirimin tebliğ tarihinden itibaren başlıyor.
Pay sahiplerinin mali durumlarına ilişkin bazı ek yükümlülükler getirildi.
Faaliyet izni başvurusunda TCMB’ye sunulacak başvuru belgeleri arasına şirketin pay sahiplerinin kendilerinin yanında en az %33’üne sahip oldukları şirketlere ilişkin olarak iflas konkordato belgesi ile Findeks kredi notuna ilişkin belge de eklendi.
4.Pay edinimi ve devirlerine ilişkin düzenlemeler
Kuruluşun nihai pay sahiplerinin doğrudan veya dolaylı olarak kuruluş nezdindeki pay oranında herhangi bir değişikliğe sebep olmayacak şekilde aynı gruba ait şirketler arasında gerçekleşen pay edinim ve devirleri TCMB’nin iznine tabi olmayacak. Ancak bu kapsamdaki pay devirlerinin kuruluşça öğrenilmesinin ardından on iş günü içerisinde TCMB’ye bildirilmesi gerekiyor.
TCMB’nin, söz konusu pay edinim ve devir işleminin sonrasında kuruluşun TCMB’nin denetimini engellemeyecek şeffaf ve açık bir ortaklık yapısına sahip olması şartına halel getirdiğine karar vermesi halinde, TCMB işlemin durdurulmasını veya eski duruma geri dönülmesini sağlayacak işlemlerin yapılmasını isteyebilecek ve belirlenen sürelerde gerekli işlemlerin yerine getirilmemesi durumunda mevzuatta öngörülen yaptırımları uygulayabilecek.
Pay devri başvurusu kapsamında TCMB tarafından eksiklik tespit edilmesi ve bu eksiklerin TCMB’nin yazılı bildiriminin tebliğinden itibaren altı ay içinde giderilmemesi durumunda TCMB nezdinde pay devri başvurusu yapılmamış sayılacak.
5.Ödeme fonlarının korunmasına ilişkin düzenlemeler
Değişiklik Yönetmeliği uyarınca ödeme fonları ile elektronik para ihracı karşılığında alınan fonlar kuruluş tarafından teminat olarak gösterilemeyecek ve ödeme hizmeti kullanıcılarının kuruluş nezdindeki hak ve alacaklarına ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepleri münhasıran kuruluş tarafından yerine getirilecek.
Sonuç
TCMB’nin uluslararası standartlara uyum sağlamak ve sektörel ihtiyaçlara cevap vermek adına çıkardığı Değişiklik Yönetmeliği ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının işleyişi ve ödeme hizmetlerinin sunulmasına yönelik getirdiği yeni düzenlemeler bakımından önem taşıyor.
