Yeni Gelişme
Donuk alacakların menkul kıymetleştirmesinin hukuken mümkün olmamasını, Aralık 2019’da yayımladığımız “Taking Turkish Financial Restructuring and NPL Market Ahead” çalışmamızda ele almıştık.
Varlığa veya İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler Tebliği (III-58.1)’nde (“Tebliğ“) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (III-58.1.c) (“Değişiklik”) 16 Ekim 2021 tarihli ve 31630 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Değişiklik ile Sermaye Piyasası Kurulu (“SPK“) varlık yönetim şirketlerinin (“VYŞ“) kurucusu olduğu fonların varlığa dayalı menkul kıymet (“VDMK“) ihracını mümkün kılarak, donuk alacakların menkul kıymetleştirilmesinin önünü açtı.
Değişiklik Ne Anlama Geliyor?
Değişiklik ile birlikte varlık yönetim şirketleri kurucu tanımına dahil edildi ve VYŞ’lere VDMK ihracı yapmak üzere fon kurabilme yolu açıldı. VYŞ’ler tarafından kurulan fonlar, yalnızca kurucularının aktiflerindeki varlıkları (donuk alacakları) devralmak suretiyle VDMK ihraç edebilecekler.
VYŞ’lerin Fon Portföyü
VYŞ’ler bankalardan devraldıkları kredilerden kaynaklı alacakları, izahname veya ihraç belgesinde belirtmek şartı ile varlık finansman fonu (“VFF“) portföyüne dâhil edebilecek. Fon portföyü, devralınan alacak portföylerini bir bütün olarak ve gerçeğe uygun değeri üzerinden VFF’ye devretmek yoluyla oluşturulacak.
VYŞ’ler devraldıkları kredi alacaklarını, alacağa hali hazırda bağlı olan ve alacağın tahsili için sonradan edinilen her türlü varlık ve haklar ile birlikte fona devretmekle yükümlü olacak.
Yurt Dışında Satış
Varlıklarını fon portföyüne devreden kaynak kuruluşun VYŞ olduğu VDMK’lar yalnızca yurt dışında satılabilecek.
Yurt dışında gerçekleşecek VDMK ihraçlarında Tebliğ’de yer alan hükümlerden farklı esaslar ihraççının talebi ve SPK’nın uygun görmesi halinde uygulanabilecek.
Sonuç
Değişiklik öncesinde tahsili gecikmiş kredi alacaklarının (NPLs, non-performing loans) menkul kıymetleştirilmesi hukuken mümkün değildi. Değişiklikle, VYŞ’lerin portföylerindeki donuk alacakları menkul kıymetleştirip ellerinden çıkarmaları mümkün hale geldi.
Bununla birlikte, bankaların kaynak kuruluş olduğu VDMK ihraçları bakımından, Tebliğ halen yalnızca Birinci Grup-Standart Nitelikli Kredilerin fon portföyüne dahil edilmesine izin veriyor. Bu kategori ise sadece riski düşük ve tahsil kabiliyeti yüksek kredileri kapsıyor.
Değişiklik, batık kredilerin VYŞ’lerce menkul kıymetleştirilmesine yol açması bakımından büyük bir devrim yaparken, VYŞ’lerin ihraç edeceği bu VDMK’ların sadece yurt dışında satılabilecek olması ve bankalara da aynı imkanın tanınmaması dolayısıyla, değişikliğin etkileri sınırlı kalıyor.