Bültenlerimizi podcast olarak da dinleyebilirsiniz!
Ticaret Bakanlığı’nın (“Bakanlık“), 1 Nisan 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği ilga edilerek yeni düzenlemeler getirildi. Yeni yayımlanan Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği’nde, (“Yönetmelik“) tüketici ürünlerinin güvenli ve teknik düzenlemelere uygun olmasını sağlamak amacıyla yürütülecek piyasa gözetimi ve denetimi faaliyetlerine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmektedir.
Yeni Gelişme
Yönetmelik, 9 Şubat 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik ile 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu ile Genel Ürün Güvenliği Yönetmeliği’ne uyum sağlandı.
Yönetmelik’e buradan ulaşabilirsiniz.
Yönetmelik Neler Getiriyor?
Yönetmelik kapsamında getirilen başlıca değişiklikler aşağıdaki gibidir:
Ürün denetimlerine ilişkin düzenlemeler
- Bakanlık tarafından ürün denetimi, gerekli görülen her yerde yapılabilecek ve denetim esnasında iktisadi işletmecilerden gerekli bilgi, belge ve kayıtlar istenebilecektir. Dağıtıcının iş yerinde yapılan denetimde; imalatçı, yetkili temsilci, ithalatçı veya tedarik zincirinde yer alan bir önceki iktisadi işletmecinin unvanı ve adresi tespit edilecektir.
- Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü (“Genel Müdürlük“), piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerine ilişkin usul ve esasları belirleyecek ve bölge müdürlükleri denetimi gerçekleştirecektir. Gözetim ve denetim faaliyetleri; (i) ürüne ilişkin bilgi ve belgelerin incelenmesi, (ii) duyusal inceleme, (iii) numune alma, (iv) yerinde muayene, (v) test veya (vi) iktisadi işletmecinin bilgilendirilmesi şeklinde gerçekleştirilebilir.
- Piyasa gözetim ve denetim faaliyetlerini yürütecek olan bölge müdürlükleri, idari yaptırımlara ilişkin karar almak üzere risk değerlendirme komisyonu oluşturacaktır. Ayrıca, ürünün ciddi risk taşıdığına dair belirtiler mevcutsa, bölge müdürlüğü tarafından ürünün piyasaya arzı geçici olarak durdurulabilecektir.
- Ürünün taşıdığı riskleri değerlendirmek ve uygunsuzluk halinde uygulanacak yaptırımı belirlemek üzere kurulan risk komisyonu, değerlendirmesinde; Genel Ürün Güvenliği Yönetmeliği ve Genel Müdürlük tarafından hazırlanan rehberler ile Avrupa Birliği’nde mevcut kararlar, rehberler ve raporları dikkate alacaktır.
Gönüllü önlem faaliyetlerine ilişkin düzenlemeler
- İktisadi işletmeci, piyasadaki ürünün uygunsuzluğunu önceden tespit ederse;
- ürünün piyasaya arzının durdurulması,
- piyasada bulundurulmasının önlenmesi,
- piyasadan çekilmesi,
- geri çağrılması,
- dağıtıcıların bu önlemden haberdar olmaları ve
- ürünün taşıdığı riskler hakkında tüketicilerin uyarılması gibi gönüllü önlemleri alabilir.
- Gönüllü önlem faaliyetinde bulunmak isteyen iktisadi işletmecilerin, bölge müdürlüğüne başvurması gerekmektedir.
- Gönüllü önlem faaliyeti ile uygunsuzluğun tamamen gidermesi halinde, ilgili iktisadi işletmeciye idari yaptırım uygulanmaz.
İmalatçı yükümlülüklerinin diğer iktisadi işletmecilere uygulandığı durumlar
- Ürünün ithalatçı ve dağıtıcının isim veya ticari markası altında piyasaya arz edilmesi, üründe ithalatçı ve dağıtıcı tarafından uygunluğu etkileyecek şekilde değişiklik yapılması gibi hallerde; ithalatçı ve dağıtıcı imalatçı gibi sorumlu olacaktır.
- Dağıtıcı; bildirimi tebliğinden itibaren 10 iş günü içinde imalatçı, yetkili temsilci, ithalatçı veya tedarik zincirinde yer alan bir önceki iktisadi işletmecinin isim ve irtibat bilgilerini bildirmezse, imalatçı gibi sorumlu tutulacaktır.
İzlenebilirliğe ilişkin düzenlemeler
- İktisadi işletmecilerin yanı sıra aracı hizmet sağlayıcılar ve medya hizmet sağlayıcıları da tedarik zincirinde yer alan bir önceki ve bir sonraki iktisadi işletmeciye ait bilgileri, ürünün piyasaya arzı veya piyasada bulundurulduğu tarihten itibaren en az 10 yıl boyunca saklamakla yükümlüdür.
- İktisadi işletmecinin, düzeltici önlem alınması gereken durumlarda kullanılmak üzere ürün ve dağıtımına ilişkin parti, seri veya lot bazında bilgilerin kaydını tutması gerekmektedir.
Sonuç
Yönetmelik ile ürün güvenliği mevzuatında yapılan değişikliklere uyum sağlanmıştır. İlaveten, günümüzün e-ticaret alanındaki gelişmeleri ışığında, aracı hizmet sağlayıcı ve medya hizmet sağlayıcıları da Yönetmelik kapsamında birtakım yükümlülüklere tabi tutulmuştur. Bu alanda çalışan şirketler değişiklikleri dikkatle inceleyerek, yeni yükümlülüklerine uymak adına gerekli önlemleri almalıdır.
