Yeni Gelişme
Ticaret Bakanlığı (“Bakanlık“), 23 Ağustos 2024 tarihli ve 32641 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (“Değişiklik“) ile 14 Ocak 2015 tarihli ve 29236 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliği’nde (“Yönetmelik“) birtakım değişiklikler yapmıştır. Değişiklik, 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Değişiklik’e buradan ulaşabilirsiniz.
Bakanlık, yaptığı açıklamada, güncel ihtiyaçlar ve sorunlar doğrultusunda Yönetmelik’e tüketicileri koruyucu ilave düzenlemelerin getirildiğini ifade etmiştir. Buna ilave olarak Yönetmelik, günümüz teknolojileri kapsamında güncellenmiş ve bazı maddelerde yer alan faks gibi iletişim araçlarının yerine eposta veya kısa mesaj gibi araçların kullanılması öngörülmüş ve sistematik bütünlüğün sağlanması adına hükümlerde kozmetik değişiklikler yapılmıştır.
Değişiklik’in Getirdiği Yenilikler Neler?
A.Yönetmelik’in kapsamı
Değişiklik ile birlikte i) alışveriş merkezlerinde yapılan satışlar, ii) temizlik hizmetleri, iii) bahis, çekiliş, piyango ve benzeri şans oyunlarına ilişkin hizmetler ve iv) belirli bir tarihte veya dönemde yapılması gereken konaklama, eşya taşıma, araba kiralama, yiyecek-içecek tedariki ve boş zamanın eğlence veya dinlenme amacıyla değerlendirilmesi ile ilgili sözleşmeler Yönetmelik’in kapsamı dışında bırakılmıştır.
İlaveten, Değişiklik’ten önce mal veya hizmet bedeli 30 TL’yi aşmayan satışlara ilişkin sözleşmeler Yönetmelik’in kapsamı dışında bırakılmıştı. Değişiklik ile beraber bu sınır 250 TL olarak güncellenmiştir. Buna göre, Değişiklik’in yürürlüğe gireceği 1 Ocak 2025 tarihi itibariyle mal veya hizmet bedeli 250 TL’yi aşmayan satışlara ilişkin sözleşmelere Yönetmelik hükümleri uygulanmayacaktır.
Ayrıca, 250 TL tutarındaki söz konusu parasal sınırın 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında, takvim yılı başından geçerli olmak üzere her yıl artırılarak uygulanacağı öngörülmüştür.
B.Satıcı veya sağlayıcının ön bilgilendirme yükümlülüğü
Satıcı veya sağlayıcının, işyeri dışında kurulan sözleşme ya da buna karşılık gelen herhangi bir teklif ile bağlanmadan önce tüketiciye yapması gereken ön bilgilendirme yükümlülüğünün kapsamına, Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği ile paralel şekilde, i) cayma hakkının kullanılma süresi ve usulü, ii) cayma hakkının kaybedileceği durumlarda bu hakkın hangi koşullarda kaybedileceği ve iii) Yönetmelik’in 14. maddesinde belirlenmiş cayma hakkının istisnalarına ilişkin durumlardan birinin varlığı halinde tüketicinin bu haktan faydalanamayacağına ilişkin bilgilendirmelerde bulunma yükümlülüğü eklenmiştir.
C.Sözleşmenin zorunlu içeriği
Değişiklik ile birlikte Yönetmelik kapsamında kurulacak sözleşmelerde aşağıdaki hususların da bulunması zorunlu hale getirilmiştir:
- Satıcının, tüketicinin irtibat kurmasına imkan veren eposta adresi;
- Sözleşmenin kurulduğu il ve ilçe;
- Cayma bildiriminin yapılacağı elektronik posta bilgisi ve tüketicinin kısa mesaj gönderebileceği telefon numarası;
- Tüketicilerin uyuşmazlık konusundaki başvuruları için, tüketici mahkemeleri önünde dava açmadan önce 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 73/A maddesi ile bir dava şartı olarak öngörülen arabulucuya başvurma şartı;
- Satıcı veya sağlayıcıya, tüketicinin kendi el yazısı ile aşağıdaki ifadeleri sözleşmeye yazmasını sağlama yükümlülüğü getirilmiştir:
- Cayma hakkının kullanılabildiği sözleşmeler için “On dört gün içinde cayma hakkımın olduğu ve bu hakkı sözlü olarak kullanamayacağım konusunda bilgilendirildim. Sözleşmenin bir örneğini ve örnek cayma formunu elden teslim aldım.“,
- Yönetmelik’in 14. maddesi uyarınca cayma hakkının kullanılamadığı durumlarda “Bu sözleşmede cayma hakkımı kullanamayacağımın farkındayım.“,
- Cayma hakkının kaybedileceği durumlarda “Bu sözleşmeye konu malın ambalajının veya koruyucu unsurlarının açılması halinde cayma hakkımı kaybedeceğimin farkındayım.“
D.Cayma hakkı
Değişiklik’ten önce i) malın tesliminden sonra ambalajın açılmış olması halinde maddi ortamda sunulan dijital içerik ile ii) cayma hakkı süresi sona ermeden önce tüketicinin onayı ile ifasına başlanan hizmetlere ilişkin sözleşmeler için taraflarca aksine bir anlaşma olmadıkça cayma hakkının kullanılamayacağı düzenlenmişti. Ancak Değişiklik ile bu tür mal ve hizmetler Yönetmelik’in cayma hakkının istisnalarını düzenleyen 14. maddesinden çıkarılmıştır.
E.Yetki belgesi başvuruları
1 Ocak 2025 tarihi itibariyle, satıcı veya sağlayıcıların yapacakları yetki belgesi başvurularında daha önce belirlenen bilgi ve belgelere ilaveten aşağıdaki bilgi ve belgelerin sunulması da zorunlu hale getirilmiştir.
- Satıcı veya sağlayıcının kayıtlı olduğu odadan alacağı faaliyet belgesine alternatif olarak sicil tasdiknamesi sunulabilecektir.
- Satıcı veya sağlayıcının defter tutma yükümlülüğüne göre serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir tarafından onaylı en son tarihli bilanço ile gelir tablosuna alternatif olarak işletme hesap özeti ya da yeni işe başlamaları halinde açılış bilançosu ve yoklama fişi sunulabilecektir.
- Satışa konu edilen mal veya hizmetlerin fiyat listesi sunulacaktır.
Ticaret İl Müdürlükleri tarafından tüketicilerin sağlık ve güvenliği ile ekonomik çıkarlarını korumak amacıyla Yönetmelik’in 20. maddesinde sayılanlara ilave ek bilgi ve belge istenebileceği düzenlenmiştir.
2 yıllık geçerlilik süresi dolmadan yenileme başvurusunda bulunulmuş olması şartıyla, yetki belgesinin geçerlilik süresi, başvuru sonuçlanıncaya kadar azami 1 ay süreyle uzatılmış kabul edilecektir.
Geçerlilik süresi 1 Nisan 2025 tarihinden sonra devam eden iş yeri dışında satış yetki belgelerinin bu tarihe kadar yenilenmesi gerekmektedir.
F.Yetki belgesi iptali
Yönetmelik’e aykırı uygulamaların tespit edilmesi sonucunda yapılacak uyarıya rağmen, uyarının tebliğ tarihinden itibaren 1 yıl içinde Yönetmelik’e aykırı herhangi bir uygulamanın tespit edilmesi halinde ilgili satıcı veya sağlayıcının yetki belgesi Ticaret İl Müdürlüğü tarafından iptal edilecektir.
Yetki belgesi iptal edilen satıcı veya sağlayıcılar ile bunların yöneticisi, yönetim kurulu üyesi veya temsile yetkili ortak olduğu diğer satıcı veya sağlayıcılara, iptal tarihinden itibaren 1 yıl süreyle yetki belgesi verilmeyecektir.
Yetki belgesinin iş yeri dışında kurulan sözleşmeler dışında kullanılması halinde satıcı veya sağlayıcının yetki belgesi uyarı yapılmaksızın iptal edilecek ve yeniden yetki belgesi verilmeyecektir.
Sonuç
İş yeri dışında satış yapan satıcı ve sağlayıcılar, söz konusu Değişiklik’i inceleyerek, yetki belgesi başvuruları bakımından öngörülen koşullar ile kendileri bakımından öngörülen yeni yükümlülüklere uygun hareket etmeli ve satış faaliyetlerinde söz konusu Değişiklik’i göz önünde bulundurmalıdır.
